CHỈ RA CÁCH GIEO VẦN, NGẮT NHỊP CỦA THƠ SONG THẤT LỤC BÁT TRONG ĐOẠN THƠ SAU:
Chàng từ đi vào nơi gió cát
Ðêm trăng này nghỉ mát phương nao?
Xưa nay chiến địa dường bao
Nội không muôn dặm xiết bao dãi dầu
Hơi gió lạnh, người rầu mặt dạn
Dòng nước sâu, ngựa nản chân bon
Ôm yên, gối trống đã chồn
Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh.
(Chinh phụ ngâm - Đoàn Thị Điểm)
cíu t bay ơi
`color{cyan}{--51--}`
`@` Chỉ ra cách gieo vần, ngắt nhịp của thơ song thất lục bát trong đoạn thơ sau:
Chàng từ đi vào nơi gió cát
Ðêm trăng này nghỉ mát phương nao?
Xưa nay chiến địa dường bao
Nội không muôn dặm xiết bao dãi dầu
Hơi gió lạnh, người rầu mặt dạn
Dòng nước sâu, ngựa nản chân bon
Ôm yên, gối trống đã chồn
Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh.
`-` Cách gieo vần: Vần chân, vần liền, vần lưng.
`+` Từ "Cát" dòng `1` vần với từ "mát" dòng `2` (vần chân `+` vần lưng `+` vần liền)
`+` Từ "nao" dòng `2` vần với từ "bao" dòng `3` (vần liền `+` vần chân)
`+` Từ bao dòng `3` vần với từ "bao" dòng `4` (vần liền `+` vần chân)
`+` Từ "Dạn" dòng `5` vần với từ "nản" dòng `6` (vần chân + vần lưng + vần liền)
`+` Từ chồn dòng `7` vần với từ "cồn" dùng `8` (vần chân `+` vần liền `+` vần lưng)
`+....`
`-` Cách ngắt nhịp:
`+` `2-2-3`
`+` `3-4`
`+` `2-2-2`
`+` `2-2-2-2`
`+` `3-2-2`
`+` `3-4`
`+` `2-2-2`
`+` `2-2-2-2`
Đoạn thơ được trích ra này thuộc thể loại thơ song thất lục bát. Để phân tích cách gieo vần và ngắt nhịp của đoạn thơ, ta sẽ thực hiện như sau:
### Cách gieo vần
Trong thơ song thất lục bát, có hai thể loại vần điển hình:
- **Thể song thất:** mỗi câu có 7 chữ, thường có vần (chữ cuối của các câu sẽ có âm điệu tương tự nhau).
- **Thể lục bát:** gồm hai hình thức là 6 chữ và 8 chữ, với cách vần tương tự.
Phân tích từng câu trong đoạn thơ:
1. **Chàng từ đi vào nơi gió cát** (7 chữ)
2. **Ðêm trăng này nghỉ mát phương nao?** (7 chữ)
3. **Xưa nay chiến địa dường bao** (7 chữ)
4. **Nội không muôn dặm xiết bao dãi dầu** (8 chữ)
5. **Hơi gió lạnh, người rầu mặt dạn** (7 chữ)
6. **Dòng nước sâu, ngựa nản chân bon** (7 chữ)
7. **Ôm yên, gối trống đã chồn** (7 chữ)
8. **Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh.** (8 chữ)
### Ngắt nhịp
Ngắt nhịp trong thơ tiếng Việt thường được thực hiện theo quy tắc 2/2/3 hoặc 2/3/2 tùy theo từng thể thơ. Trong đoạn thơ này, chúng ta có thể ngắt nhịp như sau:
- **Chàng từ đi** (2) **vào nơi** (2) **gió cát.** (3)
- **Ðêm trăng này** (2) **nghỉ mát** (2) **phương nao?** (3)
- **Xưa nay chiến** (2) **địa dường** (2) **bao.** (3)
- **Nội không muôn** (2) **dặm xiết** (2) **bao dãi dầu.** (3)
- **Hơi gió lạnh,** (3) **người rầu** (2) **mặt dạn.** (2)
- **Dòng nước sâu,** (3) **ngựa nản** (2) **chân bon.** (2)
- **Ôm yên, gối** (2) **trống đã** (2) **chồn.** (3)
- **Nằm vùng cát** (3) **trắng, ngủ** (2) **cồn rêu xanh.** (3)
### Tóm tắt
Trong đoạn thơ này, thể thơ song thất lục bát được tổ chức với:
- Cách gieo vần: Vận dụng giữa cặp câu 7 chữ (song thất) và các câu 8 chữ (lục bát).
- Ngắt nhịp: Ngắt nhịp linh hoạt (2-2-3 hoặc 2-3-2) tạo nên sự nhịp nhàng và phù hợp với cảm xúc của bài thơ.
Hy vọng những phân tích trên giúp bạn hiểu rõ hơn về cách gieo vần và ngắt nhịp của đoạn thơ!
Ngữ văn là môn khoa học nghiên cứu ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại. Đây là môn học giúp chúng ta hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ, văn hóa và tư tưởng. Việc đọc và viết trong môn Ngữ văn không chỉ là kỹ năng, mà còn là nghệ thuật. Hãy để ngôn từ của bạn bay cao và khám phá thế giới văn chương!
Lớp 9 - Là năm cuối ở cấp trung học cơ sở, chúng ta sắp phải bước vào một kỳ thi căng thẳng và sắp chia tay bạn bè, thầy cô. Áp lực từ kỳ vọng của phụ huynh và tương lai lên cấp 3 thật là lớn, nhưng hãy tin vào bản thân và giữ vững sự tự tin!
Copyright © 2021 HOCTAPSGK