Đáp án:

Giải thích các bước giải:

$*$ Với dạng bài phả hệ :

- Dựa vào tên bệnh :

+ Các do gen bệnh trên NST thường : bạch tạng , đao , teo cơ , ung thư máu ....

+ Các bệnh do gen trên NST giới tính : mù màu , máu khó đông , pheniketo niệu ...

- Dựa vào đặc điểm ở đời sau : Đưa ra giả thuyết và nhìn vào phả hệ để xác định 

+ Bước 1 : xác định trội lặn

+ Bước 2: Xác định vị trí gen 

`@`Nếu di truyền thẳng `->` gen nằm trên NST Y

VD: trong một gia đình chỉ có những người đàn ông bị bệnh : bố bị bệnh , con trai sinh ra cũng bệnh `->` Gen gây bệnh nằm trên NST giới tính Y $\color{red}{*}$

`@` Nếu di truyền chéo `->` gen nằm trên NST  X

VD: Bố bệnh nhưng con gái sinh ra mới bị bệnh `->` Gen gây bệnh của bố truyền cho con gái 

      Mẹ bệnh nhưng sinh ra con trai bị bệnh `->` gen gây bệnh của mẹ truyền cho con trai

`@` Sau khi xét cả $2$ TH gen nằm trên X và Y nếu cả  $2$ TH đều không thòa mãn 

`->` Gen gây bệnh nằm trên NST thường

Ví dụ :

Đề bài : $\color{red}{\text{Hình bên dưới}}$

* Xét thấy bệnh xuất hiện ở cả nam và nữ

`→` gen gây  bệnh không trên NST `Y`

*Giả sử gen gây bệnh nằm trên NST `X`

thì người con gái bị bệnh sẽ lấy gen gây bệnh từ bố (vì người bố chỉ có 1NST X nên nếu con gái bị bệnh sẽ mang luôn NST X đó)

Nhưng người con gái $(1)$ ở thế hệ thứ $II$ bị bệnh mà bố của cố ấy là người đàn ông $(2)$ ở thế hệ  $I$ không bệnh

`→`Gen gây bệnh không nằm trên NST `X`

`⇒`Vậy gen gây bệnh không nằm trên `Y` không nằm trên `X⇔`nằm trên NST thường

$*$ Dạng bài lai :

Khi tỉ lệ KH ở giới đực và giới cái khác nhau 

`->` gen quy định KH đó nằm trên NST giới tính

VD: 

Ở cá, con đực có cặp nhiễm sắc thể giới tính XX và con cái là XY. Khi cho lại cá đực thuần chủng vảy trắng, to với cá cái thuần chủng vảy trắng, nhỏ F1 thu được 100% cá vảy trắng, to. Cho cá cái F1 lai phân tích Fa thu được tỉ lệ 27 cá vảy trắng, to : 18 cá vảy trắng, nhỏ : 12 cá đực vảy đỏ, nhỏ : 3 cá đực vảy đỏ, to. Biết tính trạng kích thước vảy do một gen quy định.

$||$

Tính trạng màu vảy  đỏ chỉ xuất hiện ở giới đực `->` gen quy định tính trạng màu vảy nằm trên NST giới tính 

$\\$

$\\$

$\color{red}{*}$ Cần tránh nhầm lẫn giữ gen gây bệnh nằm trên $X$ và gen trên $Y$ . Vì 

+ Nếu gen gây bệnh trên $Y$ hiển nhiên mọi nam giới sinh ra đều bệnh 

+ Nếu gen gây bệnh trên $X$ thì nam giới cũng dễ mắc bệnh hơn vì chỉ cần $1$ gen lặn là đủ gây bệnh