I. Mở bài

Yêu nước, sẵn sàng bảo vệ chủ quyền của đất nước vốn là một truyền thống quí báu của dân tộc ta. Điều đó đã được ghi lại qua nhiều bài thơ trữ tình trung đại Việt nam mà tiêu biểu hơn cả là bài thơ: “ Sông núi nước Nam”- Bài thơ từng được coi là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta. Bài thơ thơ thể hiện ý chí quyết tâm bảo về chủ quyền đất nước của dân tộc ta trước sự xâm lược của kẻ thù.

Nam quốc sơn hà Nam đế cư

Tiệt nhiên định phận tại thiên thư

Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm

Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.

II. Thân bài 
* Khái quát :

          Bài thơ làm theo thể thơ Thất ngôn Tứ tuyệt Đường luật , có giọng điệu dõng dạc, dứt khoát, lời lẽ hàm súc . Ra đời trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống từ thế kỉ XI. Bài thơ đã góp phần khích lệ binh sĩ quyết tâm đánh tan quân giặc, buộc chúng phải rút lui nhục nhã vào tháng 3 năm 1077 đồng thời còn là lời cảnh cáo quân giặc về hành vi xâm phạm. Chính vì thế mà bài thơ được vừa được coi là một bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta, cũng là bản địch vận nhằm lung lay ý chí chiến đấu của đối phương

*. Phân tích:

Luận điểm 1 : Hai câu thơ đầu là lời khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc được cất lên thật dõng dạc, đanh thép : 
                   “ Nam quốc sơn hà Nam đế cư
                   Tiệt nhiên định phận tại thiên thư”
                   (“ Sông núi nước Nam , vua Nam ở 
                   Vằng vặc sách trời , chia xứ sở ”)
+ Câu thơ đầu bảy chữ với ý thơ rành mạch, rắn rỏi khẳng định một hiện thực không thể phủ nhận: Nước Nam là của vua Nam. Câu thơ vang lên hào sảng thể hiện niềm tự hào của ông cha ta khi khẳng định chủ quyền lãnh thổ.

+ Từ “đế” sử dụng thật hay và giàu ý nghĩa đã đập tan tư tưởng ngạo mạn của bọn cầm quyền phương Bắc,thể hiện thái độ tự tin, bình đẳng, ngang hàng của nước Nam, vua Nam với vua phương Bắc. Đó cũng là cách bày tỏ lòng tự hào, tự tôn dân tộc và ý chí tự cường của nước Nam ta.. Vua nước Nam ta có vị thế uy quyền không kém gì các hoàng đế Trung Quốc.

+ Câu thơ với lập luận vững chắc đã nêu cao chân lí lớn lao, thiêng liêng nhất “đất Nam của người Nam”, đây là một sự thật không gì thay đổi được. Sự khẳng định chân lý ấy càng thêm mạnh mẽ và thuyết phục ở câu thơ sau: “Tiệt nhiên định phận tại thiên thư”. Từ buổi lập quốc, sự phân định ranh giới núi sông rất cụ thể, rõ ràng, không thể phủ định. Bờ cõi, đất đai được hình thành từ cả một quá trình khai phá, xây dựng lâu dài của một dân tộc.Trong đời sống tâm linh của người Việt Nam và Trung Quốc, Trời là quyền lực tối thượng, linh thiêng đã sắp đặt và định đoạt tất cả mọi việc ở trần gian. Cương vực lãnh thổ của vua Nam, của người Nam đã được định phận tại “sách trời” – nghĩa là không ai được phép đi ngược lại điều ấy.

+ Câu thơ sử dụng bốn thanh trắc, trong đó có ba thanh trắc đứng liền nhau ( định, phận, tại) tạo cho câu thơ âm điệu rắn rỏi, hùng hồn, dứt khoát nhằm khẳng định dứt khoát, kiên quyết về chủ quyền của đất nước. Lời thơ đã khơi dậy trong em niềm tự hào vì nước ta tuy nhỏ bé nhưng không chịu khuất phục trước bọn giặc phương Bắc lớn mạnh.
             Luận điểm 2 : Hai câu cuối là ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền được thể hiện qua lời cảnh báo kẻ thù:
                             “ Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
                             Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư”
                             (Giặc dữ cớ sao phạm đến đây
                               Chúng mày nhất định phải tan vỡ.)
+ Cách gọi giặc Tống xâm lược là “ nghịch lỗ”, “ nhữ đẳng” thể hiện thái độ khinh bỉ, căm ghét tột cùng trước hành động phi nghĩa, dám làm trái đạo lí của bọn chúng.

+ Câu hỏi tu từ: “ Như hà…” như một lời chất vấn, tố cáo vạch bộ mặt xấu xa, hành động bạo ngược, liều lĩnh của chúng. Kết thúc bài thơ là lời khẳng định về sự thất bại tất yếu của giặc. Câu thơ rắn rỏi, dõng dạc, chắc nịch đã khẳng định đanh thép giặc sẽ phải tự chuốc lấy thất bại một cách nhục nhã đồng thời còn thể hiện ý chí, sự quyết tâm sắt đá bảo về chủ quyền đất nước của nhân dân ta. Câu thơ như một làn roi quất thẳng vào mặt kẻ xâm lược. Vừa là lời tố cáo hành động ngang ngược, tham tàn của chúng vừa bộc lộ ý chí, tinh thần bất khuất, kiên cường của dân tộc Việt. Chính điều này đã tạo nên niềm tin, sự phấn khích cho quân và dân ta làm nên chiến thắng ở phòng tuyến sông Như Nguyệt chống quân Tống ngày nào.. Dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc chính là biểu hiện tập trung nhất, cao độ nhất của lòng yêu nước của ông cha ta trong hoàn cảnh lịch sử ấy.
* Đánh giá: Bài thơ làm theo thể thất ngôn tứ tuyệt, giọng thơ dõng dạc, đanh thép, kết hợp hài hòa giữa biểu ý và biểu cảm. Tình cảm được nén kín vào bên trong ý tưởng . Những nét nghệ thuật đặc sắc ấy đã giúp người đọc sống lại khí phách hào hùng của dân tộc ta trong thời đại Lí Trần, đồng thời khơi gợi tình yêu, lòng tự hào dân tộc ở mỗi con người.

III. Kết bài

 Bài thơ “Sông núi nước Nam” đã khép song âm vang hào khí chiến đấu của cha ông vẫn còn vang vọng đến ngày hôm nay. Bài thơ thể hiện tình yêu đất nước, ý thức tự cường, lòng tự hào dân tộc của ông cha ta. Em sẽ kế thừa truyền thống tốt đẹp của cha ông, quyết tâm học tập thật giỏi để góp phần bảo vệ, xây dựng nước nhà.

CHÚC BẠN HỌC TỐT!

hy vọng cou ko báo cáo, mk xin phép ko nhận gạch đá ạ. Dàn bài mình lập này rất là chi tiết rồi, nếu như cou cần viết cả bài văn thì hiếm người trả lời cho lắm, hầu như toàn chép mạng hoặc ko trả lời. Nếu thấy hữu ích thì cho mk xin 5* ạ.