Ví dụ, giao phối gần, giao phối chéo, lai tạo, cạnh tranh, ăn thịt, chủ – ký sinh trùng.

– Tương tác gen-môi trường: Là sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa gen và môi trường trong quá trình hình thành kiểu hình. Tương tác gen-môi trường có thể làm tăng hoặc giảm biến động kiểu hình, ví dụ như khả năng thích nghi, kháng bệnh, ....

* Ví dụ mối quan hệ kiểu gen, kiểu hình và môi trường :  Ví dụ hai anh em sinh đôi cùng trứng khi sinh ra có kiểu gen và kiểu hình giống nhau nhưng khi được nuôi dưỡng trong môi trường khác nhau cho chiều cao khác nhau. Một người được nuôi dưỡng đầy đủ dinh dưỡng, chế độ ăn uống tập luyện khoa học chiều cao sẽ phát triển hơn người được nuôi dưỡng trong môi trường ăn uống thiếu thốn, không tập luyện.