-ẩn dụ: gọi tên sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác có nét tương đồng với nó

-hoán dụ: gọi tên sự vật hiện tượng khái niệm bằng tên của một sự vật hiện tượng khác có quan hệ gần gũi với nó

Cách phân biệt :

Giữa  hai sự vật hiện tượng A và B để biết được chúng là ẩn dụ hay hoán dụ . Ta có cách phân biệt như sau :

* Ẩn dụ : A và B có nét tương đồng .Về :

+ Phẩm chất :

VD: 

Người Cha mái tóc bạc

Đốt lửa cho anh nằm

Từ''Cha'' ẩn dụ chỉ Bác  vì cả hai đều giống ở điểm luôn lo lắng , chăm sóc cho con cái 

+ Cách thức :

VD: có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng

Từ ''thắp'' ẩn dụ chỉ sự nở hoa của râm bụt

+Hình thức :

VD: có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng

Màu của ''lửa hồng '' về cách  thức giống với màu đỏ của hoa râm bụt

+ Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác :

VD:

Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng

Tiếng hót của chim vốn là âm thanh mà giờ đây đã trở thành những ''giọt long lanh'' để thi nhân có thể cảm nhận bằng cả thính giác và xúc giác

$\\$

* Hoán dụ : A và B có nét tương cận .

+ Lấy cái bộ phận gọi cái toàn thể 

VD: 

Mấycánh bướm rập rờn trôi trước gió

Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.

Cách bướm hóa dụ chỉ những chú bướm

+ Lấy vật chứa đựng gọi cái bị chứa đựng 

VD:

Vì sao trái đấtnặng ân tình

Nhắc mãi tên người Hồ Chí Minh

Trái đất hoán dụ chỉ nhân dân Việt Nam

+Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật

VD:

Áo nâu liền với áo xanh

Nông thôn cùng với thị thành đứng lên

Áo nâu hoán dụ chỉ người nông dân ; áo xanh hoán dụ chỉ người công nhân

+ Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng. 

VD: 

Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại lên hòn núi cao.

Một cây hoán dụ chỉ sự riêng lẻ , không đoàn kết . Ba cây hoán dụ chỉ sự gắn kết , đoàn kết .