Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn trở thành phong trào dân tộc nhờ vào sự kết hợp giữa sự phản kháng chống lại sự áp bức của triều Nguyễn và sự lợi dụng tình hình hỗn loạn để nổi dậy của những tầng lớp dân chúng. Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn bắt đầu vào năm 1771 dưới sự lãnh đạo của ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ. Họ lên tiếng phản đối chính sách áp bức của triều Nguyễn, thu hút sự ủng hộ của nhiều tầng lớp nhân dân, đặc biệt là nông dân và lính lính cũ của triều đình. Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nhanh chóng mở rộng quy mô, chiếm được nhiều địa bàn, đánh bại quân đội triều Nguyễn và thậm chí chiếm được kinh đô Phú Xuân (Huế) vào năm 1786. Nguyễn Huệ, người em thứ ba trong gia đình Tây Sơn, trở thành người lãnh đạo chính thức và đưa cuộc khởi nghĩa Tây Sơn lên tầm cao mới. Nguyễn Huệ tiến hành cải cách quân đội, xây dựng chính sách hợp lý, mở rộng quy mô đế quốc và đánh bại quân Thanh của Trung Quốc trong trận Ngọc Hồi-Đống Đa năm 1789. Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn đã thể hiện sức mạnh của phong trào dân tộc, đồng thời mở ra một giai đoạn mới trong lịch sử Việt Nam. Tuy nhiên, sau khi Nguyễn Huệ qua đời, sự mâu thuẫn nội bộ và sự xâm lược của quân Thanh đã dẫn đến sụp đổ của chế độ Tây Sơn vào năm 1802, mở đường cho triều Nguyễn lên ngôi.