- Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã sinh vật qua các giai đoạn khác nhau. Trong quá trình này, các loài sinh vật thay thế lẫn nhau và thay đổi môi trường, từ một trạng thái ban đầu đến một trạng thái cuối cùng thường ổn định hơn và tồn tại lâu dài theo thời gian. Diễn thế sinh thái có thể xảy ra sau các sự kiện như rừng bị cháy, đất bị xói mòn, hoặc sau sự xuất hiện của một môi trường mới. Quá trình này giúp môi trường và cộng đồng sinh vật thay đổi và thích nghi với điều kiện mới. Diễn thế sinh thái có thể dẫn đến sự đa dạng sinh học và phát triển của hệ sinh thái.

Nguyên nhân

- Tác động của môi trường tự nhiên, như biến đổi khí hậu, sự kiểm soát của các yếu tố tự nhiên khác (ví dụ: đám cháy rừng, thiên tai,...) và sự xuất hiện của các loài sống mới trong khu vực. Tác động này có thể thay đổi môi trường và điều kiện sống, buộc quần xã phải thích nghi hoặc suy thoái. Hoạt động của con người, như khai thác rừng, đô thị hóa, sử dụng đất đai, thay đổi môi trường tự nhiên, có thể gây ra sự biến đổi môi trường và tác động đến quần xã sinh vật. Sự thay đổi này có thể dẫn đến sự suy thoái hoặc thay thế của các loài sống và là một yếu tố quan trọng dẫn đến diễn thế sinh thái. 

Các loài trong quần xã sinh thái có khả năng tạo ra tác động lên môi trường xung quanh thông qua hoạt động sinh thái.  Những biến đổi của các mối tương tác cạnh tranh - chung sống ở mức quần thể là một trong những nguyên nhân gây nên diễn thế sinh thái.Ví dụ, cây cối trong một môi trường có thể tạo ra bóng mát và cung cấp lượng ẩm cho môi trường xung quanh, ảnh hưởng đến loài cây và động vật khác. Sự tác động này có thể làm thay đổi môi trường và điều kiện sống của các loài khác và dẫn đến diễn thế sinh thái.

Nếu loại trừ tác động ngẫu nhiên, diễn thế sinh thái có thể xem như một quá trình có sự định hướng và có khả năng dự báo. Nó có thể tuân theo những quy luật và mô hình quyết định sự thay đổi trong quần xã sinh thái và môi trường. Ví dụ: Một cánh đồng hoang không bị can thiệp bởi tác động ngẫu nhiên như đám cháy hay quá trình tự nhiên khác có thể tuần tự đi qua các giai đoạn phát triển. Ban đầu, cây bụi và cỏ sẽ thống trị, sau đó, cây bắt đầu xuất hiện và cuối cùng, rừng có thể phát triển. Các giai đoạn này có thể dự đoán và phụ thuộc vào điều kiện vật lý và thời gian.

Tầm quan trọng:

- Biết được quy luật phát triển của quần xã sinh vật, dự đoán được các quần xã tồn tại trước đó với quần xã sẽ thay thế trong tương lai để từ đó có thể:

- Giúp ta xây dựng chiến lược phát triển phát triển kinh tế nông-lâm-ngư nghiệp có cơ sở khoa học.