Trong bài văn này, tác giả chỉ nói đến hương thơm hoa trái, sức sống và vẻ đẹp của thảo quả rừng Đản Khao, Lào Cai.
 Thảo quả khi đã vào mùa, thì ngọn gió tây “lướt thướt bay qua rừng, quyến hương thảo quả đi, rải theo triền núi...”. Lúc ấy, những thôn xóm Chin San được ướp trong hương thảo quả “ngọt lựng, thơm nồng”. Cả một không gian đất trời, núi rừng đều nồng nàn hương thảo quả: "Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm”. Một cách viết tài hoa. Câu văn rất ngắn. Như nhún nhảy, điệu đà. Chữ “thơm” được điệp lại nhiều lần. Hương thảo quả không chỉ ban phát cho thiên nhiên, cho gió, cho cây cỏ, cho đất trời mà còn là tặng phẩm cho những con người đã chịu thương chịu khó gieo trồng nên cây thảo quả: “Người đi từ rừng thảo quả về, hương thơm đậm, ủ ấp trong từng nếp áo, nếp khăn”. Khi thảo quả trên rừng Đản Khao “đã chín nục” thì hương vị nó đến mê say ngây ngất kì lạ đến như thế. Phải chăng tác giả đã từng sống nhiều năm nơi núi rừng Đản Khao nên mới viết thật hay, thật say sưa về hương trái thảo quả như vậy ! Thảo quả là một loài cây có một sức sống rất mãnh liệt, sự sinh sôi mạnh mẽ. Chỉ sau một năm gieo trồng, cây thảo quả đã “lớn cao tới bụng người”. Chỉ một năm sau nữa, khi cây thảo quả “lên hai tuổi” thì từ một thân lẻ “thảo quả đâm thêm hai nhánh mới”. Mùa xuân đến, thảo quả ngày một thêm tươi tốt, “thoáng cái, dưới bóng râm lan tỏa nơi tầng rừng thấp, vươn ngọn, xòe lá, lấn chiếm không gian”. Ma Văn Kháng sử dụng rất đắt một số từ ngữ để đặc tả sự sinh sôi nhanh chóng, mạnh mẽ của thảo quả: “thoáng cái, sầm uất, lan tỏa, vươn ngọn, xòe lá, lấn chiếm”. Người đọc cảm thấy mình như được ngắm nhìn rừng cây thảo quả trong mùa xuân. Hoa trái thảo quả được kết tinh một cách " âm thầm ", " kín đáo " và " lặng lẽ ". Hoa thảo quả không mọc trên cành cây, ngọn cây như các loài hoa khác mà lại " nảy dưới gốc cây kín đáo và lặng lẽ ". Trong sương thu ẩm ướt và mưa rây bụi mùa đông, những chùm hoa " khép miệng " bắt đầu kết trái. Khi thảo quả chín, rừng xanh được đánh thức, đỏ rực lên tuyệt đẹp: " Dưới tầng đáy rừng, tựa như đột ngột, bỗng rực lên những chùm thảo quả đỏ chon chót, như chứa lửa, chứa nắng. Rừng ngập hương thơm. Rừng sáng như có lửa hắt lên từ dưới đáy rừng ". Hình ảnh ngọn lửa trong đoạn văn tả trái thảo quả rất hay và sáng tạo. Câu kết sáng bừng ngọn lửa ấy :" Rừng say ngây và ấm nóng. Thảo qua như những đốm lửa hồng ngày qua ngày lại thắp thêm nhiều ngọn mới, nhấp nháy vui mắt”.
  Trong chúng ta, đã mấy ai được ngắm nhìn rừng thảo quả trong mùa xuân - khi chúng vào mùa ? Đọc bài văn, chúng ta càng thấy được thêm vẻ đẹp nơi núi rừng Tây Bắc giàu đẹp mà thảo quả cũng là một đặc sản quý. Ta càng thêm hiểu hơn tục ngữ " Rừng vàng biển bạc " mà ông cha ta thường nhắc tới. Mong sao, một ngày nào đó em có thể đặt chân tới vùng đất đẹp đẽ này và được tận mắt thấy được rừng thảo qua trên núi rừng.
$\textit{#nnpa702}$