Câu 1: Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ là một người con đang thể hiện nỗi lòng và tâm tư của mình về mẹ. Người con này cảm nhận được sự trôi đi của thời gian và sự cằn cỗi của mẹ. Qua những dòng thơ, nhân vật bộc lộ sự hối tiếc và lo lắng về mối quan hệ giữa hai mẹ con, thể hiện sự nhận thức sâu sắc về tình cảm gia đình và sự thay đổi của cuộc sống.

Câu 2: 

"Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân
mấy kẻ đi qua
mấy người dừng lại?
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm"

Nhà thơ nhận ra sự cô đơn và lẻ loi của mẹ trong cuộc sống. Khi người con gặp khó khăn, đau đớn (hình ảnh "gai đời đâm ứa máu bàn chân"), xung quanh có rất ít người dừng lại để quan tâm, trong khi mẹ lại ở xa, không thể gần gũi để chia sẻ nỗi đau. Điều này thể hiện sự chênh lệch giữa những gì người con trải qua và sự quan tâm của mẹ, đồng thời bộc lộ nỗi lo lắng và âu sầu về sự xa cách giữa hai thế hệ. Những câu thơ này cũng gợi lên sự trăn trở về việc liệu có ai thực sự quan tâm đến những nỗi đau mà con người phải trải qua trong cuộc sống.

Câu 3: 

"Con hốt hoảng trong thời gian khắc nghiệt
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua"

• Biện pháp tu từ nhân hóa: Thời gian được nhân hóa với tính chất "khắc nghiệt", thể hiện sự tàn nhẫn và không thể kiểm soát của nó. Hình ảnh "chạy điên cuồng" cho thấy sự vội vã, lo lắng của người con trước sự trôi đi của thời gian và sự già nua của mẹ.

• Tác dụng: Biện pháp này làm nổi bật cảm giác lo lắng, sợ hãi của nhân vật trữ tình trước sự trôi đi của thời gian và sự già nua của mẹ. Nó thể hiện sự bất lực của con trước quy luật tự nhiên và sự thay đổi của cuộc sống, đồng thời khắc họa rõ nét tâm trạng của người con khi nhận ra rằng thời gian không thể quay lại và mẹ đang dần xa rời.

Câu 4: Tình cảm và suy tư khiến em đồng cảm sâu sắc nhất là nỗi lo lắng và hối tiếc về sự xa cách giữa mẹ và con. Nhà thơ thể hiện sự nhận thức về thời gian trôi qua và sự cằn cỗi của mẹ, từ đó bộc lộ nỗi đau và sự ân hận khi không thể dành nhiều thời gian hơn cho mẹ. Điều này gợi lên trong lòng người đọc cảm giác trân trọng những khoảnh khắc bên gia đình và sự quan tâm đến những người thân yêu. Cảm xúc này rất gần gũi và dễ hiểu, khiến người đọc tự vấn về mối quan hệ của mình với cha mẹ và những người thân trong gia đình.

Câu 5: Tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp về giá trị của thời gian và sự quan trọng của tình cảm gia đình. Đoạn thơ nhắc nhở chúng ta rằng cuộc sống là hữu hạn, và chúng ta cần trân trọng những khoảnh khắc bên người thân, đặc biệt là với cha mẹ. Đồng thời, tác giả cũng khuyến khích mọi người hãy quan tâm và chia sẻ với những người xung quanh, bởi trong cuộc sống, không phải ai cũng có thể dừng lại để giúp đỡ khi gặp khó khăn. Thông điệp này khuyến khích chúng ta sống chậm lại, suy nghĩ về những gì thực sự quan trọng và dành thời gian cho những người mà chúng ta yêu thương.