Câu hỏi :
Cho đoạn trích sau: “Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng muốn cướp nước ta lần nữa! Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.
(Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập IV (1945 – 1946), Nxb Sự thật, Hà Nội, 1984, tr.480)
Bằng những sự kiện lịch sử Việt Nam giai đoạn 1945 – 1946, hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
* Đáp án
* Hướng dẫn giải
a. Nội dung đoạn trích: Đoạn trích trên thể hiện 3 nội dung chính sau đây:
- Âm mưu và hành động xâm lược Việt Nam của Pháp (“...chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng muốn cướp nước ta lần nữa...”).
- Thiện chí hòa bình của Đảng, chính phủ và nhân dân Việt Nam (“Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng”).
- Quyết tâm kháng chiến chống thực dân Pháp, bảo vệ nền độc lập, tự do của nhân dân Việt Nam (“Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”).
b. Chứng minh nhận định:
* Âm mưu và hành động xâm lược Việt Nam của Pháp.
- Sau ngày Cách mạng tháng Tám thành công (1945), trến đất nước Việt Nam có nhiều thế lực ngoại xâm, trong đó kẻ thù chính, nguy hiểm nhất của nhân dân Việt Nam là thực dân Pháp.
- Thực dân Pháp âm mưu tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam lần thứ hai, hành động xâm lược của chúng ngày càng được bộc lộ rõ nét.
+ Chính phủ Đờ Gôn đã quyết định thành lập một đạo quân viễn chinh xâm lược Đông Dương.
+ Từ tháng 9/1945 - 3/1946, Pháp đánh chiếm các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ Việt Nam.
+ Pháp bội ước sau khi kí kết Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và Tạm ước (14/9/1945).
+ Ngày 18/12/1946, Pháp gửi tối hậu thư buộc chính phủ ta phải giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, giao quyền kiểm soát Thủ đô cho chúng.
* Thiện chí hòa bình của Đảng, chính phủ và nhân dân Việt Nam.
- Từ 6/3/1946 đến trước ngày 19/12/1946, Đảng và Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã khai thác mọi khả năng, chủ động đàm phán với Pháp để đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, tiếp tục phát triển lực lượng cách mạng về mọi mặt. Điều này được thể hiện thông qua việc:
+ Kí với đại diện Pháp bản Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và Tạm ước (14/9/1946).
+ Phía Việt Nam nghiêm chỉnh chấp hành các điều khoản đã kí kết trong Hiệp định Sơ bộ và Tạm ước; nhân nhượng có nguyên tắc với Pháp,...
* Quyết tâm kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Việt Nam
- Ban thường vụ Trung ương Đảng đã quyết định phát động phong trào toàn quốc kháng chiến;
- Tối 19-12-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, nêu cao quyết tâm kháng chiến của nhân dân Việt Nam “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.