Bài 3: Thêm các quan hệ từ thích hợp vào chỗ chấm: 

a. Nếu nó không đến thì chúng ta vẫn cứ làm.

` ⇒ ` Cặp quan hệ từ biểu thị quan hệ điều kiện - kết quả. 

b. Dù ai nói ngả nói nghiêng, lòng ta vẫn vững như kiềng 3 chân.

` ⇒ ` Quan hệ từ: Dù. 

c. Chúng ta muốn hòa bình nhưng kẻ thù muốn chiến tranh.

` ⇒ ` Quan hệ từ: nhưng. 

d. Không những bạn em học Toán giỏi mà bạn ấy học Tiếng Việt cũng giỏi.

` ⇒ ` Cặp quan hệ từ biểu thị quan hệ tăng tiến. 

Bài 4: Xác định CN, VN và cách nối các vế trong những câu ghép sau: 

a) Chẳng những hải âu là bạn của bà con nông dân mà hải âu còn là bạn của các em nhỏ. 

- CN1: Hải âu. 

- VN1: là bạn của bà con nông dân. 

- CN2: Hải âu. 

- VN2: còn là bạn của các em nhỏ. 

` ⇒ ` Các vế trong câu trên được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ: Chẳng những ... mà. 

b) Ai làm, người nấy chịu. 

- CN1: Ai. 

- VN1: làm. 

- CN2: người nấy. 

- VN2: chịu. 

` ⇒ ` Các vế trong câu trên được nối với nhau bằng dấu phẩy. 

c) Ông tôi đã già, nên chân đi chậm chạp hơn, mắt nhìn kém hơn

- CN1: Ông tôi. 

- VN1: đã già. 

- CN2: chân. 

- VN2: đi chậm hơn. 

- CN3: mắt. 

- VN3: nhìn kém hơn. 

` ⇒ ` Các vế trong câu trên được nối với nhau bằng quan hệ từ "nên" và dấu phẩy. 

d) Mùa xuân đã về, cây cối ra hoa kết trái, và chim chóc hót vang trên những lùm cây. 

- CN1: Mùa xuân. 

- VN1: đã về. 

- CN2: cây cối. 

- VN2: ra hoa kết trái. 

- CN3: chim chóc. 

- VN3: hót vang trên những lùm cây. 

` ⇒ ` Các vế trong câu trên được nối với nhau bằng quan hệ từ "và".

3.a.Nếu…………..thì…… b.Dù…………… c……………nhưng……… d.Không những…………….mà…………. 4.Chẳng những Hải Âu/là bạn của bà con nông dân mà //Hải CN1. VN1. Âu /còn là bạn của những em nhỏ Cn2. Vn2 -Cách nối: cặp quan hệ từ Chẳng những-mà Ai/ làm,//người ấy/ chịu. Cn1 vn1. Cn2. Vn2 -cách nối: dấu phẩy Ông tôi/ đã già nên //chân /đi chậm chạp hơn,//mắt/nhìn kém Cn1. Vn1. Cn2. Vn2. Cn3. Vn3 hơn -cách nối:vế 1 nối với vế hai bằng từ nên.Còn vế hai nối với vế ba bằng dấu phẩy