Câu 1

Từ “trượng phụ”: chỉ người đàn ông có chí khí, bậc anh hùng với ý nghĩa khâm phục, ngợi ca.

Cụm từ. “động lòng bốn phương”: chỉ chí khí anh hùng muốn tung hoành bốn phương.

 Từ “thoắt” thể hiện hành động nhanh chóng trong khoảnh khắc bất ngờ, cho thấy cách nghĩ và cách xử sự của Từ Hải rất dứt khoát. Qua đó, diễn tả khát vọng được vẫy vùng, tung hoành bốn phương, được sống theo lí tưởng không gì có thể ngăn cản nổi.

Câu 2

   Đoạn thơ đã làm nổi bật vẻ đẹp, lí tưởng của người anh hùng Từ Hải.  Trước hết, Từ Hải không phỉ là một con người ham mê tửu sắc mà là người có lí tưởng sống. Đó là lí tưởng được tự do vẫy vùng giữa trời cao đất rộng. Sống trong hạnh phúc yêu thương, khi hơi ấm tình cảm vợ chồng ở độ mặn nồng, đằm thắm, Từ Hải vẫn không quên sự nghiệp lớn, chí làm trai  " đội trời đạp đất ở đời". Ngay khi đang hạnh phúc, chàng "thoắt" nhớ đến mục đích, chí hướng của đời mình. Vẻ đẹp ấy được đặt trong một không gian cao rộng, khoáng đạt, không gian ấy như chắp cánh cho những ước mơ, khát vọng lớn lao của người tráng sĩ bay cao, bay xa. Tư thế ra đi của Từ Hải dứt khoát khồng có chút gì lưu luyến - bịn rịn như Thúc Sinh từ biệt Thuý Kiều,người trượng phu mang trong mình tầm vóc lớn lao của thời đại giao cho, đối lập với một không gian bao la, trông vời trời bể mênh mông là tầm vóc của người anh hùng: Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong. Từ Hải chính là giấc mơ lớn của Nguyễn Du về tự do và công lí.