• Hoặc trong thơ của Nguyễn Trãi, trong dân gian có câu thành ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”, Nguyễn Trãi đã sáng tạo ngôn ngữ dân tộc lại: 

Ở đáng thấp thì nên đáng thấp 
Đen gần mực, đỏ gần son” 

VOI ƠI

Voi ơi, ta bảo voi này

Voi đi chiến dịch có mày có ta,

Đèo cao ta vác voi qua

Sông sâu ta bắc cầu phà voi sang.

Ngày ta kết lá nguỵ trang

Đêm ta đốt đuốc soi đàng voi đi

Dù cho sắt nặng vai tê

Ta đây, voi đấy chẳng hề quản công.

Dù cho ta có đói lòng

Sọt này vẫn đủ đạn đồng nuôi voi

Voi ra giữa trận hếch vòi

Đồn Tây sup đổ, voi cười ta reo.

Bõ khi lên dốc, xuống đèo

Bõ công tập luyện bấy nhiêu tháng ngày

Voi ơi ta bảo voi này

Voi đi chiến dịch cả bầy theo ta ...

1952

LÊ KIM

( Voi : tiếng các anh bộ đội gọi súng đại bác )

BỘ ĐỘI VỀ LÀNG

Chiều nay bộ đội về làng,

Ai nấy rộn ràng ra đón anh em.

Mấy lâu chưa được lần xem,

Anh em vui vẻ hỏi thăm ít lời.

Nước, trầu cho sẵn con ơi,

Mẹ ra mẹ mời bộ đội về cho.

Con tôi nó cứ hỏi dò,

Hỏi dò bộ đội khi mô về làng ?

Chiều nay nghe tiếng hát vang,

Hắn sướng hắn nhảy bố quàng cả sân.

Hắn vô nắm lấy giải xanh,

Kéo tôi từ bếp ra sân, ra đàng.

Bữa nay thì thật rõ ràng:

Bộ đội sắp hàng vừa hát vừa đi.

TRẦN HỮU THUNG

SỨC MỒ HÔI

Mồ hôi mà đổ xuống đồng

Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương

Mồ hôi mà đổ xuống vườn

Dâu xanh lá tốt vấn vương tơ tằm

Mồ hôi mà đổ xuống đầm

Cá lội phía dưới, rau nằm phía trên

Mồ hôi xuống, cây mọc lên

Ăn no đánh thắng, dân yên nước giàu

Mồ hôi đổ xuống hoa màu

Chặn tay thằng Mỹ, dúi đầu thằng Tây

Ai ơi ra sức cấy cày

Thêm giờ lao động, bớt ngày lao đao.

THANH TỊNH