Dế mèn là anh chàng thanh niên cường tráng. Đôi càng mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoe cứ cứng dần và nhọn hoắt. Chỉ cần co cẳng lê, dạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh như cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Đầu to. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai cái lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu dài và uốn cong ra vẻ rất đỗi hùng dũng. 

      Dế Mèn là chàng dế thanh niên cường tráng , lại biết ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nhưng tính tình kiêu căng, tự phụ luôn nghĩ mình '' có thể sắp đứng đầu thiên hạ'' . Mở đầu đoạn trích, nhà văn đã khắc họa ngoại hình Dế Mèn. Mèn hiện lên với một thân hình cường tráng, khỏe mạnh . Đôi càng mẫm bóng, đôi cánh dài như một chiếc áo dài đến tận chấm đuôi . Cái đầu to nổi lên từng tảng , hàm răng đen nhánh , lúc nào cũng nhai “ngoàm ngoạp” . Những lần đi bách bộ, cả người rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Chốc chốc chàng ta lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu. Dế Mèn kiêu căng nghĩ '' mình là nhất , mình sắp đứng đầu thiên hạ nên '' đã cà khịa bà con trong xóm , quát mắng chị Cào Cào , đá ghẹo anh Gọng Vó…  Mọi điều đó đều có thể tha thứ được , nhưng Dế Mèn đã làm một điều đầy tội lỗi mà không thể cho qua . Đó là lần chàng trêu chị Cốc và đem đến cái chết thương tâm cho Dế Choắt . Chuyện là thế này :

      Dế Mèn có một chú dế hàng xóm đó là Dế Choắt, vì sinh ra đã ốm yếu nên luôn bị Dế Mèn ức hiếp và bắt nạt. Một hôm Dế Mèn trêu chọc chị Cốc rồi nhanh chân chạy vào hang sâu để trốn, Dế Choắt bị chết oan khi chị Cốc tưởng Dế Choắt là người trêu chọc mình.

      Vì thiếu suy nghĩ mà Dế Mèn, lại thêm tính xốc nổi đã bày trò nghịch dại trêu chị Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương của Dế Choắt. Trước khi chết, Dế Choắt tha lỗi và khuyên Dế Mèn bỏ thói hung hăng, bậy bạ. Dế Mèn sau khi chôn cất Dế Choắt vô cùng ân hận và suy nghĩ về bài học đường đời cho mình