Lời giải 2 :
Thơ của Xuân Quỳnh thường viết về những tình cảm gần gũi, bình dị, trong sáng của đời sống gia đình và cuộc sống hàng ngày. Và “Tiếng gà trưa” là một trong những bài thơ như thế.
Chúng ta có thể nghe thấy tiếng gà trưa ở mỗi làng quê Việt Nam. Đó là thứ âm thanh vô cùng quen thuộc, gợi nhắc con người nhớ về quê hương. Người cháu trong bài thơ đang trên đường hành quân, dừng chân tại một xóm nhỏ, và khi nghe thấy tiếng gà đã nhớ lại những kỉ niệm của thời thơ ấu:
“Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục... cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ”
Nhà thơ đã sử dụng điệp từ “nghe” kết hợp với ẩn dụ chuyển đổi cảm giác “xao động nắng trưa”, “bàn chân đã mỏi” từ đó cho thấy tiếng gà trưa đã trở thành âm thanh gọi về tuổi thơ. Và rồi những kỉ niệm tuổi thơ lần lượt hiện ra qua dòng hồi tưởng của người cháu:
“Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng”
Hình ảnh “con gà mái mơ - mình hoa đốm trắng”, “con gà mái vàng - lông óng như màu nắng” vốn rất thân thuộc, gần gũi với nông thôn. Rồi cả lần cháu tò mò xem trộm gà đẻ, bị bà mắng:
“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng”
Lời mắng yêu của bà chứa chan biết bao tình yêu thương dành cho đứa cháu còn thơ dại. Chẳng vậy mà bà phải chắt chiu, chăm sóc cho đàn gà để cuối năm bán đi lấy tiền mua quần áo mới cho cháu:
“Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới”
Bà khum soi trứng, chắt chiu từng quả để đem bán lấy tiền mua quần áo mới cho cháu. Khi mùa đông tới, trời trở lạnh, bà lại lo lắng đàn gà sẽ chết.
Người bà hiện lên với những sự vật quen thuộc gợi nhắc về hình ảnh bà thật giản dị, đậm chất thôn quê:
“Ôi cái quần chéo go,
Ống rộng dài quết đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”
Tuổi thơ sống bên bà tuy khó khăn, nhưng hạnh phúc. Điều đó khiến cho cháu không thể nào quên được:
“Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng”
Tiếng gà trưa in đậm trong tâm trí của người cháu, mang những hạnh phúc của thời thơ ấu, gửi gắm cả tình bà cháu thật sâu sắc.
Khổ thơ cuối như một lời lí giải của người cháu - người chiến sĩ về mục đích chiến đấu:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
Từ “vì” được điệp lại tới bốn lần nhấn mạnh vào mục đích chiến.Có thể thấy rằng, đó đều là những mục đích cao cả. Từ tình yêu tổ quốc, tình yêu xóm làng hay tình yêu dành cho bà. Vậy là bà là một trong những lý do để cháu chiến đấu đem lại hòa bình cho đất nước cũng là cho bà.
Khi đọc “Tiếng gà trưa”, chúng ta có thể bắt gặp hình ảnh của mình trong đó. Từ đó, mỗi người thêm yêu mến, thêm trân trọng người bà của mình nhiều hơn.
