- Bài thơ ''Bánh trôi nước'' đã thể hiện sự đồng cảm và thấu hiểu những nỗi bất hạnh của người phụ nữ thời phong kiến, một xã hội trọng nam khinh nữ, đa thê thiếp khiến cho người phụ nữ phải chịu biết bao nhiêu là cảnh bất hạnh và những số phận bị hắt hủi đau thương. Qua đây tác giả thể hiện lòng cam phẫn đối với xã hội phong kiến đã hắt hủi, làm người phụ nữ phải đau khổ. 

- Đoạn trích ''Sông nước Cà Mau'' của tác giả Đoàn Giỏi - mảnh đất tận cùng Tổ quốc với vẻ đẹp rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ. Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh trù phú, độc đáo, tấp nập về sinh hoạt của con người ở vùng đất ấy. 

- Văn bản ''Cô Tô'' đã khắc họa rõ nét cảnh thiên nhiên và sinh hoạt của con người trên vùng đảo Cô Tô. Trên vùng đảo, Cô Tô hiện lên thật trong sáng và tươi đẹp. Ta thấy yêu mến vùng đất của Tổ quốc-Cô Tô biết bao. 

- Bài ca dao ''Công cha như núi Thái Sơn...'' đã ngợi ca công lao to lớn của cha mẹ. Đồng thời, qua đó, răn dạy con cháu phải luôn ghi nhớ và báo đáp công lao to lớn ấy. 

- Truyện ngắn ''Cuộc chia tay của những con búp bê'' đã ca ngợi tình cảm anh em, tình cảm gia đình thắm thiết. Đồng thời, phản ánh hiện thực xã hội về vấn đề li hôn và hậu quả của nó. 

- Bài thơ ''Côn Sơn ca'' với nhân vật ''ta'' giữa cảnh tượng Côn Sơn nên thơ, hấp dẫn. Đoạn thơ cho thấy sự giao hòa trọn vẹn giữa con người và thiên nhiên, nó bắt nguồn từ nhân cách thanh cao, tâm hồn thi sĩ của Nguyễn Trãi. 

- Bài ''Tin thắng trận'' là một bài thơ về trăng rất độc đáo của nhà thơ Hồ Chí Minh. 

- ''Rằm tháng giêng'' là bài thơ miêu tả cảnh trăng sáng đêm rằm tháng giêng ở Tây Bắc . Qua đó, thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng của Bác Hồ. 

- Văn chương gây cho ta những tình cảm không có nghĩa là:  văn chương bổ sung cho ta thêm những tình cảm mà trước đó ta không có

- Văn chương luyện cho ta những tình cảm sẵn có nghĩa là: văn chương sẽ bồi đắp thêm về cái ấn tượng, cảm xúc mà ta từng có, làm cho thứ tình cảm ấy trở nên độc đáo, ý nghĩa hơn.

- Văn chương giúp con người cảm nhận sâu sắc hơn vẻ đẹp cuộc sống xung quanh nghĩa là: văn chương sẽ trao dồi cho ta thêm về những vẻ đẹp mà thường ngày ta không thể thấy được.