So sánh tiếng chim tu hú ở câu đầu và câu cuối của bài thơ tiếng chim tu hú:

- Tiếng chim tu hú ở câu thơ đầu bài thơ là tiếng chim gọi bầy, gọi mùa hè đến, gợi liên tưởng đến sự sum vầy, đoàn kết, ấm cúng.

- Tiếng chim tu hú ở câu thơ cuối bài là tiếng kêu da diết, khắc khoải gợi sự bức bách, tù túng như thúc giục người tù hành động.

Nếu như tiếng chim tu hú cất lên ở đầu bài thơ gợi ra một bức tranh mùa hè đầy màu sắc ,phong phú thì với tiếng tu hú ở cuối bài ,nó lại thể hiện sự bí bách ,ngột ngạt chốn tù ngục,và khát vọng được tự do của người cách mạng yêu nước.Tiếng chim tu hú ở đây giống như một tiếng gọi của tự do vậy .Thật ấm áp và nóng bỏng làm sao!Nó thúc giục con người hành động .Qua đó cho thấy niềm khao khát cháy bỏng của nhà thơ .Quyết sống vì tự do! Quyết chết vì tự do!