Truyện Dế Mèn phiêu lưu kí được viết bởi tác giả Tô Hoài gồm 10 chương, viết về những chuyến phiêu lưu của Dế Mèn qua thế giới những loài vật nhỏ bé.

Dế Mèn sống độc lập từ thuở bé, khi thành một anh chàng dế thanh niên cao to,cường tráng lại có tính hung hăng, kiêu ngạo, để gây ra những chuyên ngỗ nghịch để rồi phải ân hận. Chán cảnh sống quanh bên bờ ruộng, Dê Mèn đi phiêu lưu để mờ rộng tầm mắt và tìm ý nghĩa cho cuộc sống của mình. Dế Mèn đã gặp Dế Trũi, kết làm anh em sát cánh bên nhau trong các chuyến đi. Đã đi qua nhiều nơi, gặp gỡ nhiều loài, thấy nhiều cảnh sống và cũng nhiều phen gặp gian nan,hoạn nạn và nguy hiểm, nhưng Dế Mèn không nản chí lùi bước. Cuối cùng Dế Mèn cùng các bạn hiểu ra rằng: "Ai cũng có lòng tốt, ai cùng muốn được làm ăn yên ổn". Họ nhờ các loài Kiến truyền đi lời kêu gọi muôn loài kết làm anh em, được các loài hưởng ứng nhiệt liệt.

Dế Mèn phiêu lưu kí là một truyện viết cho thiếu nhi rất đặc sắc của Tô Hoài. Trong truyện, tác giả đã xây dựng nhân vật chính là chú Dế Mèn với những nét tính cách, phẩm chất thật đáng yêu, đáng quý. Nhưng nhân vật mà em ấn tượng nhất là chú dễ choắt. Dù chỉ xuất hiện ở những phần đầu câu chuyện nhưng những câu nói cuối cùng của chú trước khi mất nhưng nó làm cho mỗi độc giả mãi không thể nào quên. Cậu là một người có thân hình nhỏ bẻ nhưng khá am hiểu sự đời, cách đối đãi với mọi người xung quanh. Bằng chứng là câu nói cuối cùng của Dế Choắt ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình. Chỉ vài câu thôi, nhưng nó đã làm thay đổi một Dế Mèn kiêu căng, ngạo mạn lúc bấy giờ. Vậy mỗi người chúng ta hãy học theo Dễ Choắt, đừng bao giờ kiêu căng, làm việc bậy bạ mà ảnh hưởng đến cả mình, cả người khác.