Quan hệ nguyên nhân – kết quả. Ví dụ: Vì điện hỏng nên buổi biểu diễn văn nghệ phải hoãn. – Quan hệ điều kiện (giả thiết) – kết quả. Ví dụ: Nêu em học giỏi thì bố mẹ em sẽ rất vui lòng. – Quan hệ tương phản. Ví dụ: Đêm đã khuya nhưng bạn Lan vẫn còn ngồi học. – Quan hệ tăng tiến. Ví dụ: Hồng chẳng những học giỏi mà bạn ấy còn luôn luôn giúp đỡ các bạn học yếu. – Quan hệ lựa chọn. Ví dụ: Mẹ ơi, chị Thu đi chợ hay con đi chợ ạ? – Quan hệ bổ sung. Ví dụ: Tôi không lội qua sông thả diều như thằng Quỷ và không đi ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa. – Quan hệ tiếp nối. Ví dụ: Xe dừng lại rồi một chiếc xe khác đến đỗ bên cạnh. – Quan hệ đồng thời. Ví dụ: Mặt trời mọc và sương tan dần. – Quan hệ giải thích. Ví dụ: Nam không đi học bởi vì mẹ bạn ấy ốm. Như vậy, môì quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong câu ghép thưòng được đánh dấu bằng những quan hệ từ, cặp quan hệ từ, cặp phó từ hoặc đại từ nhất định. Tuy nhiên, để nhận biết chính xác quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu, trong nhiều trường hợp, ta phải dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp.

– Các vế của câu ghép có quan hệ ý nghĩa với nhau khá chặt chẽ. Những quan hệ thường gặp là: quan hệ nguyên nhân, quan hệ điều kiện (giả thuyết), quan hệ tương phản, quan hệ tăng tiến, quan hệ lựa chọn, quan hệ bổ sung, quan hệ tiếp nối, quan hệ đồng thời, quan hệ giải thích.

Vd: Tuy nhà My xa trường nhưng My vẫn đến lớp đúng giờ :Cặp quan hệ từ tuy nhưng:quan hệ tương phản

Nếu em được 10 điểm cho kì thi này thì ba mẹ sẽ thưởng cho em:Cặp quan hệ từ nếu thì:Quan hệ điều kiện – kết quả