Bài thơ chỉ có bốn câu, hai câu thơ đầu là khung cảnh thiên nhiên trong đêm khuya thanh vắng được nhìn dưới con mắt đầy nghệ thuật của Bác Hồ:
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"
Trong đêm khuya nơi núi rừng hoang sơ, hẻo lánh, tất cả mọi vật đều chìm trong tĩnh lặng, Bác chỉ còn nghe thấy âm thanh của tiếng suối róc rách. Dù chỉ có duy nhất một sự vật chuyển động trong bức tranh yên tĩnh ấy, Người vẫn có thể khiến cho nó trở nên thật có hồn. Tiếng suối được so sánh "trong như tiếng hát" làm gợi lên một thứ âm thanh nhẹ nhàng, êm dịu, trong vắt khiến cho con người không khỏi ngạc nhiên, như chìm vào tiếng hát trữ tình ấy. Sự vật thứ hai được Hồ Chủ Tịch miêu tả trong đêm khuya đó chính là ánh trăng. Ánh trăng vốn không phải là hình ảnh xa lạ trong thơ ca. Nhà thơ Nguyễn Duy đã dành cả một bài thơ để nói về ánh trăng:
"Trần trụi với thiên nhiên
Hồn nhiên như cây cỏ
Ngỡ không bao giờ quên
Cái vầng trăng tình nghĩa"
Nếu trong thơ của Nguyễn Du, vầng trăng xuất hiện với vẻ "trần trụi", không dấu giếm con người bất cứ điều gì thì đối với Bác, ánh trăng trong đêm khuya được miêu tả thật đẹp "Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa". Hình ảnh thợ gợi liên tưởng thật thú vị, ánh trăng chiếu xuống những tán cây cổ thụ, lồng vào bóng cây, tràn vào hoa. Bức tranh thiên nhiên được miêu tả thật nên thơ, khiến cho người đọc cũng thấy động lòng trước vẻ đẹp của tự nhiên. Đặc biệt, bác Hồ còn coi trăng là người bạn tri kỉ của mình, cho nên Người khó có thể thờ ơ trước vẻ đẹp của trăng.
Nếu hai câu thơ trước chỉ đơn thuần là tả cảnh thì ở hai câu thơ sau, Bác đã khéo léo đưa vào đó tâm trạng của mình:
"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì nỗi lo nước nhà"
Đứng trước cảnh đẹp của thiên nhiên, Bác phải thốt lên rằng đây là một cảnh đẹp hiếm có, đẹp như trong tranh vẽ. Và đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho người thi sĩ vẫn chưa ngủ được. Người thao thức vì thiên nhiên đẹp quá, thơ mộng quá. Nhưng vẫn còn một lí do nữa mà Bác vẫn chưa ngủ được. Đó là nỗi lo gánh vác dân tộc, trách nhiệm đưa đất nước thoát khỏi ách thống trị của thực dân, giải phóng dân tộc. Ta có thể hiểu tại sao nỗi lo trong Người lại lớn đến như vậy, vì Bác đang gánh trên vai một trách nhiệm rất lớn, cả dân tộc đều đang trông đợi vào Người. Hai câu thơ cuối cho thấy nỗi niềm canh cánh đối với đất nước của Bác Hồ, dù thiên nhiên có đẹp đến thế nào, có khiến lòng người xao xuyến ra sao thì Bác vẫn không quên nhiệm vụ của mình đối với đất nước. Có chăng Bác vẫn luôn tự hỏi, rằng bao giờ con dân Việt Nam mới có thể thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, của cuộc sống mà không phải lo lắng về sự áp bức, bóc lột của chiến tranh khốc liệt, về nền hòa bình chưa có?
Sau khi học xong bài Cảnh Khuya của chủ tịch Hồ Chí Minh, trong tâm trí vủa em vẫn luôn văng vẳng tiếng đọc thơ
" Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ,bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà "
Làm cho lòng em trào dâng nhiều niềm cảm xúc không thế diễn tả hết thành lời.Đây là một bài thơ mà đuoẹc bác sáng tác vào năm 1947,thời kì mà kháng chiến chốn Pháp nổ ra.Cho nên ,có lẽ rằng,khi viết bài thơ này,trong lòng của bác vẫn đang có hàng trăm mối bận tâm,lo toan không thể nào kể xiết được thể nhưng ,ngay từ trong tâm hồn của bác vẫn luôn là tâm hồn vủa một người thi sĩ với nội tâm mạnh mẽ với tâm hồn thi ca
Mở đầu bài thơ,Bác có viết
" tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"
Trong khung cảnh đêm khuya tĩnh lặng ,thì tiếng suối chảy róc rách lại càng nổi bật và rõ ràng hơn .Mà qua tai bác,bác lại thấy tiếng suối kia chảy giống như tiếng hát vậy.Tiếng hát vang xa cả khu rừng.Bác sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh một cách sinh động,làm cho bài thơ trở nên càng êm đềm,thơ mộng
Rồi còn cả ánh trăng chiếu rọi xuống khu rừng kia,và chia vẻ đẹp thiên nhiên đó thành ba tầng khác nhau,từ cao xuống thấp.Đầu tiên là ánh trăng sáng sau đó là bóng cổ thụ và cuối cùng chính là nhưng bông hoa đang nở rộ trên mặt đất ,Chỉ qua 2 câu theo đầu như thế thôi mừ em cũng đã đủ để tưởng tượng được.Cảnh đẹp thiên nhiên lúc đó đẹp tuyệt diệu đến nhường nào ,,khiến cho người ngắm ngẩn ngơ
Với nhịp tho 2 1 4 ,ngắt nhịp ở ngay từ trong khiến cho bài thơ thêm uyển chuyển,nhẹ nhàng.
Đến với hai cái cuối của bài thơ thì bác viết rằng "Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà"
Vậy liệu ngay ở câu thơ thứ hai ,cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ làm
Có nghĩa là trong ban khuya vặng lặng ,yên tính đó thì hình bình vủa người chưa ngủ kà bác càng được rõ ràng như đang vẽ lên vậy,Hay là cảnh khuya đẹp như tranh vẽ còn bác thì mãi vẫn chưa ngủ .
Nhưng đến câu thơ cuối cùng của bài thơ thì bác đã giải thích nguyên nhân chính khiến cho bác ngủ được ,không phải là bức tranh thiên nhiên làm cho lòng người xao xuyến kia,mà là nỗi lo,lo cho nước ,cho dân,cho cách mạng,cho sự nghiệp độc lập của nước ta
Trong khung cảnh tính vắng và yên tĩnh đến lạ thường,trong lòng bác có muôn vàn cảm xúc ngổn ngang trong tâm trí ,về cảnh đẹp về đát nước.Và qua đó càng làm cho em kính trọng,khâm phục và yêu quý bác - người cha già của dân tộc Việt Nam ta.Một người yêu thiên nhiên và yêu cả đất nước !à ngòi bút của em không thể diễn tả hết bằng lời
Ngữ văn có nghĩa là: - Khoa học nghiên cứu một ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại bằng thứ tiếng ấy.
Nguồn : TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆTLớp 7 - Năm thứ hai ở cấp trung học cơ sở, một cuồng quay mới lại đến vẫn bước tiếp trên đường đời học sinh. Học tập vẫn là nhiệm vụ chính!
Nguồn : ADMIN :))Xem thêm tại https://loigiaisgk.com/cau-hoi or https://giaibtsgk.com/cau-hoi
Copyright © 2021 HOCTAPSGK