PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ BÀI THƠ RẰM THÁNG GIÊNG - HỒ CHÍ MINH

    Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam ta. Là người tiên phong dẫn lối cho đất nước ta bước ra khỏi tấm màn đen của đêm trường nô lệ. Đó là những điều người người nói đến khi nhắc về Hồ Chủ tịch. Thế nhưng, bên cạnh đó, Người còn là một nhà thơ, một người nghệ sĩ đích thực với tâm hồn nhạy cảm và những tác phẩm giàu giá trị. Trong đó, chúng ta không thể không nhắc đến bài thơ "Rằm tháng giêng"

“Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên;

Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền"

    Hai câu thơ đầu, dưới bàn tay tinh tế, tài hoa cùng những nét chấm phá tuyệt vời của thi sĩ, bức tranh đêm trăng rằm trên sông nước hiện lên tuyệt đẹp:

“Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang xuân thủy tiếp xuân viên;”

    Bức tranh thiên nhiên nơi núi rừng Việt Bắc được Bác khắc họa thật sinh động. Trăng vốn là một đề tài quen thuộc trong thơ Bác. Nhưng ánh trăng trong “Rằm tháng giêng” lại mang một nét độc đáo riêng. Bởi đó là ánh trăng trong đêm rằm tháng giêng - trăng đang ở độ tròn đầy, sáng rõ nhất. Không gian núi rừng rộng lớn ngập tràn ánh trăng. Và “sông xuân”, “nước xuân”, “trời xuân” cũng lẫn màu ánh trăng. “Xuân” được điệp lại đến ba lần gợi ra sắc xuân rực rỡ khắp cả đất trời. Cùng với từ “tiếp” khiến cho người đọc hình dung ra bầu trời và mặt đất đang giao hòa.

     Thế nhưng trong khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời ấy, người nghệ sĩ vẫn không bỏ quên đi nhiệm vụ cao cả của mình, không quên đi phần còn lại của con người mình: đó là một người chiến sĩ. Những con người xuất hiện trong câu thơ thông qua hình ảnh “đàm quân sự”. Dù cảnh sắc mùa xuân hữu tình hấp dẫn đến như vậy, nhưng những người chiến sĩ vẫn một lòng tập trung vào công việc. Họ hăng say, chuyên tâm nghiên cứu những đường lối, chính sách phục vụ cho công cuộc chiến đấu của dân tộc đến quên cả thời gian, quên cả không gian.

"Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền."

    Dù đêm đã rất khuya, dù cảnh sắc thiên nhiên vô cùng hấp dẫn, thì cũng không thể nào làm lung lay ý chí của người chiến sĩ ở trong chiếc thuyền kia được. Chính vì đêm khuya, nên ánh trăng chính viên, trải đầy ánh ngọc ánh ngà lên lướt cả con thuyền, dát bạc cả dòng sông. Ánh trăng như một người bạn, một người đồng chí luôn ở bên quan tâm, đồng hành cùng các chiến sĩ. Hình ảnh trăng - người chiến sĩ là cặp hình ảnh song hành quen thuộc trong các tác phẩm thơ của chủ tịch Hồ Chí Minh. Nó thể hiện sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên, luôn ở bên, sát cánh cùng nhau. Ngoài ra, bức tranh sáng rọi của ánh trăng, còn thể hiện một niềm tin vững chắc về tương lai tươi sáng ở phía trước của đất nước ta. Đó là một tương lai hạnh phúc, độc lập, bình yên, như khuôn trăng tròn đầy ở trên kia.

  Bài thơ "Rằm tháng giêng" đã khắc họa nên một bức tranh thiên nhiên vô cùng thơ mộng, hữu tình, khắc họa chân dung một người nghệ sĩ với tâm hồn nhạy cảm trong Hồ Chủ tịch. Nhưng đồng thời, hình ảnh người chiến sĩ Hồ Chí Minh cũng hiện lên rõ nét qua hình ảnh con người đàm quân sự. Như vậy, chiến sĩ - nghệ sĩ - hai con người tưởng như đối lập nay đã được dung hòa làm một, thể hiện trong một tác phẩm thơ. Nhờ đó, tạo nên một tác phẩm thơ thành công như Rằm tháng giêng.

Trong niềm vui sau thắng lợi của cuộc chiến tranh Việt Nam năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài thơ “Rằm tháng giêng”. Bài thơ này thể hiện không khí vui mừng chiến thắng và hạnh phúc khi mùa xuân bừng nở trên đất nước ta. Đọc bài thơ này, ta cảm nhận được niềm hứng khởi, niềm yêu thích thiên nhiên, cuộc sống của anh khi mùa xuân về.

Hai câu thơ đầu của bài thơ đã nói vẽ lên khung cảnh thiên nhiên vô cùng đẹp:

"Rằm xuân lồng lộn trăng soi

Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân"

Chủ tịch Ông được biết đến là người yêu thiên nhiên và luôn theo đuổi sự hòa hợp với thiên nhiên, hình ảnh vầng trăng luôn xuất hiện trong các bài thơ của ông. Vầng trăng như người bạn tâm tình của Bác. Có lẽ vì vậy mà ta thấy hình ảnh vầng trăng trong các bài thơ của ông luôn xuất hiện với mật độ dày đặc. Và trong hoàn cảnh đặc biệt như vậy, khi đất nước chiến thắng hiển nhiên không thể thiếu trăng. Vầng trăng như chia sẻ niềm vui, đồng hành cùng người chiến sĩ và thi sĩ trên những chặng đường đã qua và sắp tới. Chắc hẳn mỗi chúng ta vẫn còn nhớ hình ảnh vầng trăng lặng lẽ đêm ấy trăn trở vì nước, vì dân:

"Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ

Chưa ngủ vì nỗi lo nước nhà"

Nếu hình ảnh vầng trăng lúc ấy đẹp và tròn đầy như thao thức cùng Người bao nỗi niềm của đất nước thì nay trăng khải hoàn, trăng còn đó, hãy vui cùng Người. Không chỉ vậy, mặt trăng ngày rằm chắc chắn sẽ tròn hơn bình thường, trong mắt những người có phúc sẽ đẹp hơn. Đoạn thứ hai là sự giao hòa giữa sông và trời, hai chủ thể thiên nhiên này tuy khác nhau nhưng cùng chung một màu sắc, màu xanh lam tượng trưng cho hòa bình và niềm vui chiến thắng. Chúng ta cảm nhận được thiên nhiên vào lúc này, bởi vì chúng ta cũng muốn chia sẻ hạnh phúc với người khác, và con người cũng đang hòa vào thiên nhiên. Đây không phải là một đêm rằm bình thường mà là một đêm lịch sử, ghi dấu kỳ tích của đất nước ta. Cảnh sắc mùa xuân của thế giới còn là sức sống của sức mạnh, cường tráng, sự phồn vinh của đất nước. Hai dòng cuối của bài thơ tiếp tục miêu tả vầng trăng nhưng nó được miêu tả như một cặp sóng và một con tàu:

"Giữa dòng bàn bạc việc quân,

Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền"

Ta có thể thấy vầng trăng trong thơ Bác hiện lên ở nhiều góc độ, từ lẻ loi, thong dong đến rộn ràng chuyện nước. Để bảo vệ tổ quốc, ông đang bàn bạc việc quân sự với những người lính khác. Đây là hoàn cảnh đặc biệt nhất mà vầng trăng từng xuất hiện trong các bài thơ của Bác. Ánh trăng nửa đêm hắt xuống mặt nước hắt vào mạn tàu tạo nên một khung cảnh vô cùng lãng mạn. Bối cảnh chính trị dựa trên sự lãng mạn rất tài tình và đặc sắc.

Qua bài thơ ngắn gọn vỏn vẹn 4 dòng, ta cảm nhận được vẻ đẹp tuyệt vời của vầng trăng trong ngày rằm tháng Giêng-ngày chiến thắng lịch sử của dân tộc. Bác Người không chỉ vẽ nên một bức tranh thiên nhiên đẹp, thơ mộng mà còn gửi gắm niềm vui, tâm trạng trong ngày vui này. Tôi thấy yêu và kính trọng hơn các vị lãnh đạo quốc gia!