Ông đồ 

Mỗi năm hoa đào nở 

Lại thấy ông đồ già

Bày mực tàu giấy đỏ 

Bên phố đông người qua 

Bao nhiêu người thuê viết 

Tấm tắc ngợi khen tài 

"Hoa tay thảo từng nét 

Như phượng múa rồng bay"

Nhưng mỗi năm mỗi vắng 

Người thuê viết nay đâu ?

Giấy đỏ buồn không thắm ;

Mực đọng trong nghiên sầu...

Ông đồ vẫn ngồi đấy, 

Qua đường không ai hay, 

Lá vàng rơi trên giấy ;

Ngoài giời mưa bụi bay.

Năm nay đào lại nở, 

Không thấy ông đồ xưa.

Những người muôn năm cũ 

Hồn ở đâu bây giờ ?

Phân tích

Trong hai khổ thơ đầu, hình ảnh ông đồ viết chữ nho ngày tết là một hình ảnh đẹp. Đấy là cái thời đắc ý của ông.

Ông xuất hiện cùng hoa đào, với mực tàu giấy đỏ. Ông đem lại niềm vui cho mọi người khi viết câu đối tết. Bao nhiêu người nhờ đến ông. Bao nhiêu người tấm tắc khen ngợi ông. Ông viết câu đối mà như người biểu diễn thư pháp: 

Hoa tay thảo từng nét 

Như phượng múa rồng bay 

Khổ thơ thứ ba và thứ tư diễn tả không gian ấy, thời gian ấy. Song là một không khí khác. Nhưng mỗi năm mỗi vắng. Không phải là vắng ngắt ngay lập tức, mà theo thời gian. Người cần đến ông cứ giảm dần. Và bây giờ thì hầu như không thấy họ: Người thuê viết nay đâu? Giấy cũng buồn vì cảnh này, mực cũng sầu vì không được dùng vào việc viết. Ông đồ vẫn có mặt nhưng người ta đã không nhận ra ông. Người ta chẳng còn chú ý đến ông nữa. Bởi thế mà ông như nhòa lẫn với lá vàng và mưa bụi. Sự khác nhau của hai hình ảnh ông đồ chủ yếu ở vị trí của ông với công chúng. Trước ông ở trung tâm của sự chú ý, nay ông ở ngoài rìa của sự chú ý, gần như bị lãng quên. 

Sự khác nhau này gợi cho người đọc cảm xúc thương cảm cho ông đồ, ông đang bị gạt ra rìa cuộc sống, ông đang bị lãng quên cùng với những gì gắn với chữ Hán, với tâm lý chuộng thú chơi câu đố một thời. Hai câu thơ: 

Lá vàng rơi trên giấy 

Ngoài giời mưa bụi bay 

Không chỉ là hai câu thơ tả cảnh, đó là hai câu thơ tả tâm trạng, tả cảnh ngộ của ông đồ. Lá vàng rơi biểu hiện của sự tàn úa lại kèm với mưa bụi bay lạnh lẽo và buồn thảm