PHẦN I: ĐỌC HIỂU

Câu 1. Thể thơ: lục bát

Câu 2. Những hình ảnh thơ gợi nên sự tảo tần, lam lũ, vất vả của mẹ: chân lấm tay bùn, Cái liềm kéo áo, cái bừa níu chân, ba cữ rét mấy tuần xuân

Câu 3.

Biện pháp tu từ chính: nhân hóa “kéo, níu”.

Tác dụng: Tác giả đã nhân hóa hình ảnh của cái liềm và cái bừa sinh động như những con người thực sự có hành động. Từ đó, người đọc có thể hình dung một cách sinh động, chân thực sự vất vả làm ăn lam lũ của người mẹ.

Câu 4.

Nội dung: Sự vất vả lam lũ của người mẹ và tình yêu thương con qua lời ru gắn liền với những loài hoa mộc mạc.

Phần II: TẠO LẬP VĂN BẢN

Câu 1.

             Trong cuộc sống, lời hát ru đối với em có một ý nghĩa quan trọng và thiêng liêng hơn cả. Thật vậy, lời hát ru chính là những câu hát tràn ngập tình yêu thương mà mẹ dành cho những đứa con của mình để ru em bé ngủ. Qua những lời hát ru của mẹ, đứa trẻ đi vào giấc ngủ. Theo năm tháng, đứa trẻ bên trong mỗi chúng ta cứ thế lớn dần và trưởng thành trong tình yêu thương và lời hát ru của mẹ. Qua lời ru của mẹ, ta lớn khôn, lớn cùng nhưng cánh cò trắng, lớn cùng những cánh đồng nương rẫy, lớn cùng những khúc hát đồng dao và có tuổi thơ êm đẹp. Lời ru cũng là sự nhọc nhằn của mẹ. Tiếng ru của mẹ là tình cảm, là ước mong, là lời gửi gắm tâm tình của người mẹ với con mình. Nó chứa đựng trong đó cả một thể giới tinh thần mà người mẹ có được mà muốn xây dựng cho đứa còn Là lời yêu thương : chứa đựng tình yêu vô bờ bến của mẹ dành cho con. 

Câu 2:

            Những lời thơ trong bài thơ "Làng quê" của Đồng Tâm văng vẳng bên tai, khiến em nhớ về quê hương, nó tạo nên một cảm giác kì lạ mà đẹp đẽ. Quê em không được phát triển như những nơi khác nhưng dường như nó vẫn còn giữ một vẻ đẹp mộc mạc, bình dị, nó cũng là nơi nuôi dưỡng những kỉ niệm thời thơ ấu của bố mẹ, ông bà và ngay cả em và bạn bè. Mỗi lần đọc bài thơ này, em lại thấy thêm yêu cái mảnh đất cằn cỗi, nơi mà mùa nắng thì cháy da cháy thịt, mùa lạnh thì tê tái đến cả thấu xương. Ấy vậy mà, nhờ những chủ trương, chính sách và đường lối đúng đắn của Đảng và nhà nước ta quê hương em đã thay đổi rất nhiều.

             Khi còn là học sinh cấp một, nhà em nghèo, mà không phải chỉ mỗi nhà em đâu, hàng xóm xung quanh nhà em cũng nghèo. Chúng em đi học trên con đường cát trắng mà mùa hè, khi dép bị đứt thì không thể nào đi qua nổi. Cát nóng bỏng làm đỏ rộp đôi bàn chân bé xíu của những cô cậu học trò như tụi em, có lúc chúng em rủ nhau bẻ lấy bẹ chuối rồi làm dép đi học. Mùa mưa đến thì đỡ hơn, vì cát hút mưa nên không nóng nữa, nhưng lúc đó đi xe đạp lại rất khó, vì nước làm cát nhũn ra, phải xuống xe đi bộ mới đi qua được. Trường mẫu giáo với trường cấp một lại chung nên rất bất tiện. Buổi sáng là lớp mẫu giáo học, buổi chiều thì dành cho lớp một với lớp hai. Nhà cửa, phố xá cũng không nhộn nhịp, không có nhiều biển báo như bây giờ. Đa số các ngôi nhà của quê em đều là nhà một tầng, ít có nhà cao tầng như bây giờ. Con đường vào buổi tối thì mù mịt, tối om, lâu lâu mới thấy một ít ánh sáng phát ra từ những nhà ven đường còn thức mà thôi, hoặc ở ngã ba hay ngã tư thì có cái đèn điện của mọi người đóng góp lại treo lên cột điện cho sáng.

              Trải qua một thời gian dài thực hiện theo chủ trương, đường lối chính sách đúng đắn của Đảng và nhà nước ta. Bộ mặt của quê em đã đổi mới hoàn toàn. Trước đây con đường chỉ có màu của cát trắng, màu của sỏi đá, thì bây giờ nó lại được khoác lên mình một màu áo mới, màu của xi măng, cát sỏi, màu của bê tông hắc ín trộn đều với nhau tạo thành một chiếc áo màu xanh rất khác biệt. Con đường phẳng phiu, đẹp đẽ, sạch sẽ khác hẳn với con đường luôn phủ đầy cát bụi, thỉnh thoảng lại có một ổ gà hay ổ voi bởi sỏi đá bị dồn hết sang một bên. Hơn nữa, ngày nay ở hai bên đường còn được trồng những cây xà cừ, cây bàng to đùng, rợp bóng mát. Những ngôi nhà hai tầng, ba tầng mọc lên san sát nhau, thay đi cái màu cũ kĩ của những viên ngói, viên gạch được dùng đi dùng lại nhiều lần là những viên gạch mới đỏ chói, những tấm lợp tôn đủ màu sắc làm cho ngôi nhà thật đẹp đẽ và thật kiều diễm. Khi xây nhà xong người ta còn xây những cái cổng thật cao, thật đẹp nhìn rất đã mắt. Cho tới trường học, trạm y tế, … cũng được trang bị đầy đủ hơn. Bây giờ ở quê em đã có trường mẫu giáo, trường cấp một cấp hai và cấp ba riêng rồi. Ngôi trường mẫu giáo em hằng mong ước mà chỉ có thể nhìn thấy trên ti vi đã xuất hiện. Trong trường có đu quay, có cầu trượt, có cả xích đu, và nhiều trò chơi khác mà trước đây em mơ ước đều đã có đầy đủ. Thỉnh thoảng em lại cùng đám bạn giấu bác bảo vệ vào đây chơi đùa cho đỡ thèm, những lúc đó, bao nhiêu kí ức về thời xa xưa lại hiện lên thật rõ nét – cái thời chỉ biết nhìn tivi và tưởng tượng mình được như thế dù chỉ một lần cũng mãn nguyện. Trường của chúng em thì đã có bàn ghế đầy đủ, có bảng mới rất đẹp, chúng em không sợ mỗi lần lên bảng viết bài sẽ bị các bạn ở dưới chê cười nữa. Bởi bảng mới có các đường kẻ để khi tụi em viết sẽ được thẳng hàng và đẹp hơn. Và chúng em cũng có thêm nhiều thầy cô mới nữa. Hồi đó, những thầy cô dạy toán, dạy tiếng Việt sẽ dạy luôn cả thể dục, âm nhạc và mỹ thuật nữa. Bây giờ, mỗi khi đi học hay đi chơi về muộn em cũng không sợ nữa, bởi có nhiều cây cột điện đang phát sáng vào mỗi tối làm cho con đường trở nên lung linh hơn rất nhiều. Mùa hè chúng em không sợ cái nóng, mùa đông chúng em không sợ cái lạnh nữa. Vì giờ đây, khi hè đến chúng em có những cây quạt điện làm trợ thủ rất đắc lực, còn đông đến thì những chiếc áo khoác đủ màu sắc, những chiếc chăn bông ấm áp mềm mại đã sưởi ấm cho chúng em rất nhiều. Bố mẹ em cùng những người dân ở quê em đã đỡ cực nhọc, vất vả hơn rất nhiều. Trước đây mỗi lần đi làm đồng hay tưới nước cho rau màu thì tất cả đều làm bằng tay, nhưng giờ thì đã có máy móc, đã có các thiết bị tiên tiến nên công sức lao động của mọi người bỏ ra ít hơn nhưng đến vụ thu hoạch lại được nhiều hơn.

            Giờ đây quê em như được khoác một màu áo tươi mới hoàn toàn, tất cả mọi thứ từ trong nhà đến ngoài ngõ đều đẹp hơn, sạch sẽ hơn, thoáng mát hơn. Chúng em cũng được tận hưởng những điều tuyệt vời nhất, những điều tốt nhất khi mà đất nước và xã hội.