“Mùa xuân nho nhỏ” là một trong những thi phẩm xuất sắc của Thanh Hải. Khổ thơ mở đầu bài thơ đã để lại cho người đọc rất nhiều cảm xúc về vẻ đẹp thiên nhiên đất trời:

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc,

Ơi! con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời”

Bài thơ được sáng tác giữa mùa đông rét buốt trên xứ Huế, đó là những tháng ngày cuối cùng tác giả được sống trên cõi đời này. Bài thơ được bắt đầu từ những xúc cảm trực tiếp hồn nhiên, trong trẻo trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân thiên nhiên. Từ đó gợi cho người đọc suy ngẫm về mùa xuân đất nước.

Mở đầu bài thơ là vẻ đẹp tươi xanh của thiên nhiên xứ Huế khi vào xuân với cảnh sắc tươi đẹp, đầm ấm:

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc”

Chữ “mọc” đã thể hiện rất chân thực sức sống muốn vươn của cỏ cây. Trong cái không gian bao la rộng lớn ấy hiện lên một bông hoa màu tím biếc giữa nền xanh của dòng sông. Màu tím của bông hoa vừa khéo trở thành nét chấm phá nhẹ nhàng mà sống động đem lại một vẻ đẹp tự nhiên, hài hòa, một màu sắc đặc trưng của xứ Huế. Cái tím biếc của bông hoa hòa vào bức tranh màu xanh rộng lớn, tươi mát đã xua đi cái đơn điệu của bức tranh nhưng lại nhuốm màu u buồn lên chính mình.

Người đọc như nhìn thấy một bông hoa đang lẻ loi trôi nổi giữa dòng nước vô định. Phải chăng dòng sông xanh đó chính là dòng đời, còn hoa lục bình là kiếp người nhỏ bé giữa dòng đời rộng lớn. Đến đây, người đọc chợt nhớ đến hoàn cảnh đặc biệt của nhà thơ khi viết nên thi phẩm này. Dường như trước lúc rời xa cuộc đời về cõi vĩnh hằng Thanh Hải đang chiêm nghiệm lại về cuộc đời mình. Nhà thơ quan niệm sống là phải đẹp, phải có ích cho cuộc đời như bông hoa tím biếc kia dù đơn độc nhưng vẫn tô điểm, làm sinh động bức tranh thiên nhiên rộng lớn.

Trong không gian đó, nhà thơ hướng tầm mắt lên bầu trời, nghe theo tiếng chim chiền chiện đang say mê ca hát giữa bầu trời xanh:

“Ơi con chim chiền chiện.

Hót chi mà vang trời”.

Chữ “ơi” đặt trong nhịp 1-4 đã mang đến giọng điệu reo vui cho cả câu thơ. Tác giả như đang đón nhận, đang hưởng thụ vẻ đẹp, sức sống của thiên nhiên. Cảm xúc của nhà thơ như trào dâng trong câu hỏi tu từ: “Hót chi mà vang trời”. Âm thanh vui tươi của tiếng chim như làm sống dậy một tâm hồn đang phải đối mặt với những đau đớn của bệnh tật, u ám của cái chết cận kề. Ý thơ còn giúp chúng ta nhận ra được nhiềm ui của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân. Nhà thơ và những cảnh sắc, âm thanh kia như đã hòa vào làm một. Cảm xúc từ đó mà òa ra thành lời, thật ngỡ ngàng, thật thích thú.

Chỉ bằng bốn câu thơ với những nét nghệ thuật chấm phá độc đáo Thanh Hải đã vẽ nên những nét tươi đẹp, sinh động của thiên nhiên, của con người khi xuân về. Phải có một tình yêu tha thiết với cuộc sống đến nhường nào thì nhà thơ mới có thể viết lên được những lời thơ tươi tắn và dạt dào đến thế? Khi đặt bài thơ vào hoàn cảnh sáng tác đặc biệt của nó càng hiểu, càng trân trọng thêm những giá trị của “Mùa xuân nho nhỏ”.

Như vậy, bằng ngôn ngữ mộc mạc, dễ hiểu cùng với những nét chấm phá vào bức tranh thiên nhiên Thanh Hải đã khiến người đọc như muốn đắm chìm vào không gian mùa xuân. Và với tất cả tình cảm mà ông đã gửi vào bài thơ chắc chắn khúc ca mùa xuân của ông sẽ luôn sống mãi trong lòng độc giả.

       Mở đầu bài thơ tác giả đã vẽ ra trước mắt người đọc một bức tranh mùa xuân tươi tắn và vô cùng sinh động. Trên bức tranh đó được tạo bởi màu xanh hiền hòa của dòng sông làm nền cho sắ  tím của bông hoa. Có thể là bông hoa súng quen thuộc và dân dã. Bông hoa nhỏ bé, soi mình trên mặt nước, vươn lên đón nắng trời. Ngay câu thơ đầu, nhà thơ đã sử dụng nghệ thuật đảo ngữ"Mọc" được đảo lên đầu câu như nhấn mạnh sức sống mãnh liệt của vạn vật. Bức tranh không chỉ có sắc màu mà còn có âm thanh của tiếng chim chiền chiện. Con chim quen thuộc của xứ Huế.Thán từ "Ơi" đầy thiết tha như cất lên từ trái tim nhà thơ. Hai tiếng"Chi mà" gần gũi, thân thương là cách nói mộc mạc, giản dị của người dân xứ Huế.

                Tiếng chim thánh thót như chuỗi ngọc long lanh đọng lại thành từng tiếng rơi xuống cõi lòng đang rạo rực tình xuân. Nhà thơ khéo léo sử dụng nghên thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác từ thị giác đến thính giác và xúc giác. Cho thấy niềm vui say ngây ngất của tác giả trước cảnh đất trời vào xuân. Điều đó chứng tỏ Thanh Hải là nhà thơ yêu thiên nhiên tha thiết.

         Xuân đến với thiên nhiên, xuân đến với con người suootsb mấy nghìn năm dựng nước và giũ nước. Hình ảnh dân tộc VN đọng lại pử người ra đồng và người cầm súng, nhà thơ thấy sức xuân phơi phới, bừng lên trong mỗi con người.

                     “Mùa xuân người cầm súng…xôn xao”

           Mùa xuân cây cối đâm chồi nảy lộc. Lộc là chồi non, lá non, lộc tượng trưng cho may mắn, thành công và hạnh phúc. Người cầm súng bảo vệ tổ quốc thì lộc cành lá ngụy trang xanh tươi. Người cầm bảo vệ tổ quốc là bảo vệ mùa xuân, đem lại mùa xuân cho dân tộc. Người ra đồng lộc trải dài nương mạ, hứa hẹn một mùa bội thu. Phải chăng họ chính là những người đi gieo mùa xuân. Phải gắn bó với quê hương, đất nước với con người bằng tình cảm máu thịt Thanh HẢi mới có những liên tưởng vừa rất thực, vừa nên thơ như vậy. Điệp từ “tất cả” , so sánh “như hối hả, như xôn xao” cùng với các từ láy, làm tăng sức xuân mãnh liệt trong mỗi con người và cả trong cả cộng đồng rộng lớn dân tộc.

 Từ hiện tại, nhà thơ nhìn lại những trang sử vẻ vang của đất nước:

                     "Đất nước bốn nghìn năm...phía trước"

            Bằng những câu thơ ngắn gọn, tác giả đã khái quát về đất nước có bề dày lịch sử thật oai hingf, nhiều chông gai, lúc suy vong lúc hưng thịn. Nhân dân ta đã biết bao đời nay đem mồ hôi, xương máu để xây dựng đất nước.. Nghệ thuật nhân hóa"vất vả, gian lao" thể hiện hình ảnh đất nước trở nên gần gũi, thân thương mang vóc dáng người mẹ, người chị tần tảo vượt lên mọi khó khắn, thử thách với một sức mạnh không gì cản được.

                 Đất nước như vì sao...phía trước"

 Hình ảnh so sánh "Đất nước như vì sao" nhằm khẳng định một đất nước tuy nhỏ bé, khiêm nhường nhưng nguy nga, tráng lệ, trường tồn, tỏa sáng trong lịch sử thế giới, mãi đi lên mãi phát triển mà không một thế lực nào ngăn cản được. Thể hiện niềm tự hào, niềm tin của tác giả thật đáng quý, đáng trân trọng biết bao.