Tuổi thơ của tôi gắn liền với thành phố sầm uất, với những khu nhà cao tầng và những con đường nườm nượp người qua lại. Vì thế, mỗi lần nghỉ hè được về quê với tôi thật hạnh phúc. Năm ngoái, tôi được học sinh giỏi nên bố mẹ cho về quê chơi một tháng với ông bà.

Về quê, tôi được sống trong một không gian trong lành, sảng khoái, khác hẳn nơi phố phường chật hẹp. Tôi về thăm, ông bà vui lắm. Ông bà rất thương tôi, đứa cháu nhỏ xa xôi không thường xuyên chăm sóc. Vì thế, tôi được ông bà rất cưng chiều. Ở quê không chỉ có ông bà tôi mà còn rất nhiều các chú, các cô của tôi nữa. Vừa về nhà, mấy đứa em họ tôi chạy sang kéo đi chơi. Đến đâu chúng nó cũng nhanh nhảu giới thiệu tôi là con gái bác ở ngoài Hà Nội làm tôi ngượng lắm. Tôi đến nhà các chú, các cô chào mọi người, ai cũng khen tôi lớn hơn trước và xinh xắn hơn. Những người dân quê thật thà lắm, sống giản dị và rất chân thành.

Những ngày ở quê, ngày nào tôi cũng được các em lập cho một kế hoạch hấp dẫn. Sáng sáng, tôi cùng các em đi cất vó tôm. Những con tôm trong chiếc giỏ nhảy lách tách. Buổi trưa trốn ngủ, chúng tôi vào vườn chơi, chơi ô ăn quan, chơi chuyền hay trốn tìm. Chiều đến, tôi cùng các em ra bờ đê lộng gió. Chiều, gió thổi mát rượi. Mấy chú trâu, chú bò nhởn nhơ gặm cỏ. Cảnh vật thanh bình biết bao. Chúng tôi cùng tổ chức thi thả diều, chao đi chao lại thật thích. Tôi ước mình như con diều kia để có thể bay về quê nhà bất cứ lúc nào. Bên cạnh, diều của các bạn cũng bay cao không kém. Các bạn ấy còn hướng dẫn tôi cách làm diều nữa. Tuy đơn giản thôi nhưng rất cần kiên trì, chịu khó.

Tôi nhớ nhất là những hôm mưa được nghịch nước. Hôm đó, có cơn mưa rào rất to, kéo dài suốt mấy giờ đồng hồ. Bọn trẻ con trong xóm thấy mưa chạy ra lội bì bõm. Tôi ở trong nhà nhìn mưa, thấy như một tấm màn trắng giăng khắp không gian. Tạnh mưa, chúng tôi chạy ngay ra đồng bắt tôm, bắt tép. Nhưng muốn sang bên đồng phải đi qua cây cầu nhỏ. Tôi vốn không quen nên sợ chẳng dám bước qua. Bạn bè cổ vũ mãi, tôi liều lĩnh bước đi. Bỗng “ùm”, tôi sảy chân ngã nhào xuống con kênh phía dưới. Bọn trẻ kéo tôi lên. Chúng nó cười ầm ĩ. Mặc cho áo quần ướt, tôi cùng chúng rong ruổi khắp cánh đồng. Đâu đâu cũng xúc được tôm tép. Cảm giác lần đầu bắt được những con cá, con cua nhỏ xíu tôi rất vui sướng, như chính mình là người lao động thực thụ. Bỗng “oạch”, tôi lại bị ngã. Do đường đất trơn quá mà tôi lại bị té. Lũ trẻ con lại khúc khích cười. Chúng nói rằng, đây mới chính là con ếch to nhất của buổi đi “săn” này. Còn tôi, quần áo lấm lem, ngượng chín mặt...

“Quê hương là chùm khế ngọt, cho con trèo hái mỗi ngày....” Những câu thơ thân thương ấy mỗi lần vang lên tôi lại thấy nhớ ông bà, nhớ lần về quê với bao kỉ niệm. Và lúc đó, tôi ước mình là một cánh diều để bay ngay về với quê hương.

 Đến với Nam Đàn (Nghệ An) – nơi sinh thành của chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, danh nhân văn hóa thế giới, chúng em được tận mắt chứng kiến nơi “chôn rau cắt rốn” của Bác Hồ kính yêu. Chúng em được tham quan, tìm hiểu về Khu di tích Kim Liên. Đây là một di tích quốc gia đặc biệt. Hàng năm, đón 1,5 – 1,8 triệu lượt du khách trong và ngoài nước. Là nơi lưu giữ nhiều tài liệu, hiện vật, không gian văn hóa – lịch sử về thời niên thiếu của Chủ tịch Hồ Chí Minh và hai lần Bác về thăm quê. Các di tích đã được bảo tồn và tôn tạo tại khu di tích Kim Liên gồm hai cụm di tích chính và hàng chục di tích thành phần. Cụm di tích Làng Sen - quê nội Chủ tích Hồ Chí Minh – gồm nhà cụ Phó Bảng Nguyễn Sinh Sắc, nhà cụ Nguyễn Sinh Nhậm, nhà thờ họ Nguyễn Sinh, nhà cụ cử nhân Vương Thúc Quý, lò rèn cố Điền, Giếng Cốc, núi Chung, sân vận động Làng Sen. Cụm di tích Hoàng Trù – quê ngoại Chủ tịch Hồ Chí Minh – gồm nhà của gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà cụ Hoàng Xuân Đường (ông ngoại Bác Hồ), nhà thờ chi họ Hoàng Xuân... Ngoài hai cụm di tích chính trên, còn có khu di tích mộ bà Hoàng Thị Loan - thân mẫu chủ tịch Hồ Chí Minh.

            Trong một buổi sáng đầu đông, từng tia nắng nhẹ, lóng lánh xuyên qua hàng cau trước ngõ nhà Bác, từng dòng người thành kính dâng hoa, dâng hương và tấm thành kính của mình tưởng niệm Bác. May mắn là những người con của vùng đất Nghệ Tĩnh đầy nắng và gió, chúng em càng tự hào thay khi được đặt chân tới nơi đây, càng nhớ Bác, càng nhớ làng Sen: “Mới về quê Bác làng Sen - Mà sao như thể thân quen lâu rồi ?” . 

Thật vậy, đã là người Việt Nam, ai cũng kính yêu Bác Hồ, được về thăm quê Bác là một niềm hạnh phúc, thiêng liêng. Phong cảnh làng quê mộc mạc, bình yên làm cho những người con đất Việt đều cảm thấy gần gũi, thân thương. Càng xúc động hơn khi chúng ta được chứng kiến ngôi nhà lá ba gian cùng những kỉ vật đã gắn liền với tuổi thơ của Bác. Mái nhà ba gian đơn sơ ở làng Trù quê mẹ là nơi là nơi cất tiếng khóc chào đời của vị lãnh tụ kiệt xuất Hồ Chí Minh, gian ngoài là nơi nghỉ ngơi và học tập của cụ Phó bảng - thân sinh của Chủ tịch, gian giữa là chiếc giường bằng gỗ xoan còn nguyên vẹn – nơi mà cụ bà Hoàng Thị Loan đã sinh thành và nuôi nấng ba người con, gian bên cạnh còn lưu giữ chiếc võng đung đưa, nơi khi xưa tuổi ấu thơ, Bác Hồ thường nằm nghe tiếng à ơi của mẹ ru và những câu chuyện cổ tích của ngoại. Tuổi thơ của Bác được bà và mẹ vun đắp bằng những làn điệu dân ca ấm nồng, chứa đựng những ước mơ cao đẹp về dân tộc, về đất nước: “ À ơi… Con ơi mẹ dặn câu này  - Chăm lo đèn sách cho tày áo cơm -  Làm người đói sạch rách thơm - Công danh phủi nhẹ nước non phải đền”. Giọng Nghệ của chị hướng dẫn viên ấm áp: “Một buổi sáng tháng năm đầu hè, đúng vào mùa sen nở khi hương sen ngào ngạt, Bác cất tiếng khóc chào đời trong vòng tay yêu thương của ngoại và ngoại đã đặt tên cho Bác là Nguyễn Sinh Cung…”. Năm năm đầu đời, Bác đã ở đây và được đón nhận tình yêu của ông bà ngoại. Quê mẹ Hoàng Trù là cái nôi đã góp phần hình thành, bồi đắp tuổi thơ, nhân cách cao thượng của Bác. Ngôi nhà tại quê nội tại làng Sen cũng gắn với bao kỉ niệm thuở thiếu thời, đã nuôi dưỡng Bác trưởng thành, vun đắp những cảm xúc đầu tiên về lòng yêu nước mà mãi năm mươi năm sau ngày ra đi tìm đường cứu nước, Bác mới có dịp tìm về thăm. Vào gian buồng của mẹ, thấy cái rương cũ của mẹ còn đó, Bác nghẹn ngào chẳng nói nên lời, mãi mới lên tiếng cảm ơn mọi người đã gìn giữ những kỷ vật của mẹ cẩn trọng đến vậy.

 Về thăm quê Bác, chúng em tự tay thắp nén hương, dâng hoa lên bàn thờ Bác; được ngắm nhìn, dạo bước trong khuôn viên khu vườn, mái nhà tranh gắn liền với tuổi thơ của Bác… là niềm hạnh phúc lớn lao, là kỷ niệm đẹp trong đời, để khi xa rồi cứ lưu luyến nhớ thương và nôn nao ngày trở lại “quê chung”.

            Từ phía Nam cầu Bến Thủy, ranh giới giữa hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, du khách dễ dàng thấy tấm biển chỉ đường vào khu di tích đại thi hào Nguyễn Du, cách Bến Thủy khoảng 6km về phía Đông thuộc xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Nhà thờ Nguyễn Du được xây dựng vào năm 1825 trên mảnh vườn thuộc làng Tiên Điền, có kiến trúc theo kiểu chữ Đinh, thượng điện, hạ điện không liền nhau. Năm 1940 vị tiến sĩ cuối cùng của dòng họ Nguyễn trước 1954 là Nguyễn Mai (1904 - 1954) cùng với hội Khai trí Tiến Đức dời ngôi đền vào vị trí đặt trong khu lưu niệm. Qua chiến tranh và thời gian, nhà thờ bị phá hỏng nhiều chỗ, và năm 1956 được tu sửa lại như hiện nay.

Ngàn Hống hết cây – Sông Rum hết nước họ này hết quan”. Chúng em, không chỉ được bổ sung những kiến thức và hiểu biết mà còn là một trải nghiệm khác về một miền văn hóa rất riêng ở quê hương cụ Nguyễn. Được nghe thầy cô, hướng dẫn viên giới thiệu, chúng em hiểu được tài năng, nhân cách của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du. Ngôi nhà thờ Nguyễn Du được xây dựng vào năm 1825, ngay trên mảnh vườn nhà cụ thuộc xóm Tiền Giáp. Bên trong có bàn thờ xây bằng vôi cát, phía trên có treo bức hoành phi đề 4 chữ "Hồng Sơn thế phả" do Hoàng Phù Phái, tước trung hiếu đại phu đời nhà Thanh tặng vào năm thứ 55 triều Càn Long (1790) cùng bài vị bằng đá có khắc dòng chữ "Thanh Hiên Nguyễn Tiên Sinh". Trong ngôi nhà thờ mộc mạc ấy chúng em được cô hướng dẫn viên kể về cuộc đời và sư nghiệp của cụ Nguyễn Du. Nguyễn Du (1765 - 1820) tên tự là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, nguyên quán tại làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, phủ Đức Quang, trấn Nghệ An (nay thuộc tỉnh Hà Tĩnh) nhưng sinh ra và lớn lên tại Thăng Long (Hà Nội ngày nay). Cha của cụ là Hoàng giáp Nguyễn Nghiễm và mẹ là Trần Thị Tần làng Hoa Thiền, huyện Đông Ngạn, xứ Kinh Bắc (nay là tỉnh Bắc Ninh). Từ nhỏ Nguyễn Du đã được tiếp thu sâu sắc tinh hoa văn hoá của cả ba vùng: Xứ Nghệ - Thăng Long và Kinh Bắc. Chính vì thế, Nguyễn Du lớn lên trở thành người học rộng, tài cao, tinh thông cả Phật học và sành các môn thi, họa. Tác phẩm Truyện Kiều là một minh chứng rất rõ về Nguyễn Du. Đây là sự đóng góp rất lớn vào kho tàng văn học Việt Nam và kho tàng văn học thế giới.

Chuyến về nguồn, thăm quê hương của Hồ Chí Minh và Nguyễn Du do tổ Ngữ văn của trường THPT Lê Quảng Chí tổ chức vẫn còn vẹn nguyên trong tim chúng em. Dù đã được nghe, học nhiều về Bác nhưng khi đến đây càng thán phục hơn đức hy sinh, tình yêu nước ở những người dân quê Bác và lãnh tụ vĩ đại, cha già dân tộc, chúng em thấy mình như trưởng thành hơn từ những trải nghiệm giá trị này. Chúng em nguyện học tập và làm theo Bác, đền đáp lại công lao to lớn của Bác, đáp ứng lại mong ước của Bác về thế hệ trẻ: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Dù được đọc Kiều, nhưng đến với quê nhà cụ Nguyễn Du ở Tiền Điền, chúng em mới thấy rõ tài năng, nhân cách của Nguyễn Du, càng tự hào hơn về quê hương Hà Tĩnh.

            Chuyến trải nghiệm này là một hoạt động thú vị, đem đến nhiều kỉ niệm sâu sắc, khó phai, góp phần bổ sung, nâng cao kiến thức, kĩ năng và hình thành nhân cách tốt đẹp cho mỗi bạn học sinh. Chúng em bày tỏ lòng biết ơn chân thành thầy cô tổ Ngữ văn, Ban giám hiệu nhà trường đã tổ chức chuyến đi ý nghĩa này. Chúng em mong rằng, nhà trường sẽ thường xuyên tổ chức những chuyến trải nghiệm đầy lý thú và bổ ích giúp chúng em ngày càng có thêm nhiều kiến thức trên con đường đời rộng lớn ở phía trước./.