Trong kinh tế:

- Thủ công nghiệp: Công trường thủ công thay thế các phường hội. Quan hệ chủ - thợ xuất hiện.

- Nông nghiệp:

+ Sản xuất nhỏ của nông dân dần dần bị thay thế bằng hình thức đồn điền hay trang trại.

+ Người lao động trở thành công nhân nông nghiệp theo chế độ làm công ăn lương. Chủ ruộng đất trở thành tư sản nông thôn hay quý tộc mới.

- Thương nghiệp: Xuất hiện các công ti thương mại thay cho các thương hội trung đại.

* Trong xã hội: Các giai cấp mới được hình thành:

- Những chủ xưởng, chủ ngân hàng, chủ đồn điền hợp thành giai cấp tư sản.

- Những người làm thuê, bị bóc lột trở thành giai cấp vô sản.

- Nông nghiệp:

+ Sản xuất nhỏ của nông dân dần dần bị thay thế bằng hình thức đồn điền hay trang trại.

+ Người lao động trở thành công nhân nông nghiệp theo chế độ làm công ăn lương. Chủ ruộng đất trở thành tư sản nông thôn hay quý tộc mới.

- Thương nghiệp: 

+ Xuất hiện các công ti thương mại thay cho các thương hội trung đại.

- Công nghiệp:

+ Quy mô sản xuất lớn hơn xưởng thủ công

+ Chuyên môn hóa lao động

+ Không có quan hệ thợ cả - thợ bạn – thợ lọc nghề mà thay vào đó là quan hệ giữa chủ và thợ.