Số phận người nông dân trong xã hội cũ thông qua nhân vật chị Dậu và lão Hạc đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc. Ấn tượng trong mỗi người về họ là sự nhọc nhằn, vất vả. Người nông dân khổ sở khốn cùng với những thuế má, với những nỗi khổ và phải chịu ám ảnh về cái đói, cái nghèo. Càng đọc, ta càng thấy hoàn cảnh éo le, cùng cực của họ. Gia đình li tán, bản thân thì ốm yếu, khổ sở. Nhưng dù số phận có cay đắng nhưng họ vẫn giữ cho mình những nét đẹp phẩm chất. Đó là lòng tự trọng, là sức sống tiềm tàng. Người nông dân dù bị hoàn cảnh áp bức nhưng vẫn mạnh mẽ, mang trong mình sức sống. Và hơn cả, họ có thể vượt lên trên hoàn cảnh để gìn giữ phẩm chất tốt đẹp. Điều đó vô cùng đáng ngợi ca và trân trọng. 

Từ bài " Tức nước vỡ bờ " của nhà văn Ngô Tất Tố và bài " Lão Hạc " của nhà văn Nam Cao,  đó ta có thể hình dung được cảnh khó khăn của những người nông dân trong cái xã hội thực dân phong kiến mục nát và tồi tàn ấy. Họ bị cái xã hội ấy dồn chân vào bước đường cùng để rồi nghĩ đến cái chết. Những cái bi thương và đầy ai oán, xót xa không tả nỗi. Sự độc ác của những người cai trị thời bấy giờ hiện rõ một cách chân thực. Những người nông dân tốt bụng ấy đã trải qua rất nhiều điều trong cuộc sống từ khó khăn này đến khó khăn khác. Cảnh ghèo khổ khiến họ bất lực đến tột cùng. Ai nấy đều muốn có một cuộc sống hạnh phúc nhưng cuộc đời họ không cho phép, bởi cái xã hội tồi tàn thời bấy giờ không tôn trọng họ, họ chỉ có thể nương tựa vào nhau mà sống. Càng lúc ta càng thấy thương xót cho số phận của họ. Vậy nên ta cần phê phán và lên án cái xã hội thực dân phong kiến tồi tàn mà mục nát ấy.  Và cần ca ngợi những người nông dân chân đất thật thà.