Nguyên Hồng là một tác giả văn học tiêu biểu, văn ông thấm đẫm những dòng cảm xúc dạt dào và chất chứa những tình cảm lớn lao và cao đẹp. Ông viết không quá nhiều về phụ nữ và trẻ em nhưng những trang văn ông viết về họ đều chứa chan niềm thương cảm, dường như quả mỗi nhân vật khắc họa, ông đều thấu hiểu được những tâm tư, tình cảm của từng nhân vật, có đau đớn, tủi cực, có sung sướng, hạnh phúc, tất cả đều được hiển hiện vô cùng chân thực. Đoạn trích "Trong lòng mẹ" trong hồi kí "Những ngày thơ ấu" là một trong những đoạn trích tiêu biểu cho thấy được Nguyên Hồng là "nhà văn của phụ nữ và trẻ em".

Trong đoạn trích, hình ảnh những người phụ nữ được thể hiện rõ nét. Đó là một bà cô độc ác, tàn nhẫn với những toan tính, ích kỉ. Mụ gieo vào lòng cậu bé những nỗi bất an và khổ đau đến tội nghiệp để chia cắt tình cảm mẹ con Hồng. Mụ chưa hề để tâm đến đứa cháu đáng thương phải xa mẹ từ nhỏ, sự nhỏ nhoi, ích kỷ, hẹp hòi của mụ, tình máu mủ không khiến mụ bao dung mà trái lại vô cùng tàn nhẫn. Những lời lẽ lạnh lùng, kích động từ mụ thốt ra như con dao sắc cứa vào tim đứa trẻ. Nguyên Hồng đã miêu tả tinh vi từng hành động, lời nói và cả nét cười rất kịch trong nhân vật bà cô. Sự giả dối, độc ác ấy mãi chẳng thể thắng thế trước lòng lương thiện và một trái tim tin yêu.

Không chỉ hiểu rõ những âm mưu tàn độc của nhân vật phản diện, Nguyên Hồng còn là người thấu hiểu với những nỗi đau khổ, mất mát của người phụ nữ, đó là mẹ Hồng. Một người đàn bà nghèo có cuộc sống hôn nhân không tình yêu. Chồng chết người phụ nữ ấy phải đi tha hương cầu thực tạm xa đứa con thơ bé bỏng. Có nỗi đau nào hơn nỗi đau không được gần con, nhưng vì cuộc sống mưu sinh, người phụ nữ ấy đành chấp nhận, buôn bán ngược xuôi, cuộc sống khốn khó khiến mẹ Hồng ngày càng tiều tụy. Nguyên Hồng còn thấu hiểu được cả những nỗi đau tinh thần khi mà bao hủ tục lạc hậu đã đày đọa người mẹ trở nên khốn khổ, phải chấp lấy người đàn ông không yêu mình.

Có biết bao bài thơ, bài văn viết về phụ nữ và trẻ em nhưng không phải ai cũng để lại cho người đọc những dư vị khó quên như những trang văn của Nguyên Hồng. "Những ngày thơ ấu" thực sự đã trở thành một món ăn tinh thần cho những người yêu văn học, là bài học về trách nhiệm của những người làm cha làm mẹ với con cái và sự thành kính yêu thương những người con dành cho cha mẹ mình. "Trong lòng mẹ" thực sự là một bản tình ca đẹp đẽ và thiêng liêng vô ngàn về tình mẫu tử thiêng liêng.

tui làm trc đó !

Truyện ngắn "Tôi đi học" in trong tập "Quê mẹ" của nhà văn Thanh Tịnh có thể coi như chính câu chuyện trong cuộc đời của mỗi con người, bởi đó là những kỉ niệm trong sáng về buổi tựu trường đầu tiên. Dòng cảm xúc ấy được tác giả diễn tả bằng nghệ thuật tự sự xen miêu tả và biểu cảm với những rung động tinh tế, thực sự chạm được đến trái tim người đọc và mang trong mình một chất thơ đặc biệt, nhà văn Thạch Lam đã nhận định rằng: "Truyện "Tôi đi học" của Thanh Tịnh là những trang văn xuôi đầy chất thơ".

Quả thực ngay những dòng văn đầu tiên của truyện ngắn, chỉ qua vài câu văn tả cảnh vật trong tiết trời thu đã cho ta thấy được chất thơ dạt dào trong đó. "Hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc...", dưới khung cảnh nên thơ ấy, cậu bé - nhân vật "tôi" lại mơn man trở về kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên, nó giống như những cành hoa tươi đang nở rộ dưới bầu trời thu trong sáng. Buổi sớm mai mùa thu "đầy sương thu và gió lạnh" có sức gợi đặc biệt, mùa thu trong văn xuôi lại nhẹ nhàng thi vị như trong thơ ca. Sự xuất hiện của những cậu học trò rất tự nhiên "nhí nhảnh gọi tên nhau hay trao sách vở cho nhau xem", đó là hình ảnh rất hồn nhiên, chân thực mà đầy cảm xúc, nhân vật "tôi" đã nhìn chúng với con mắt thèm thuồng xen lẫn biết bao cảm xúc của ngày đầu chững chạc, mới lớn.

Chất thơ không chỉ có trong hình ảnh con đường làng tới trường quen thuộc mà còn ở sân trường Mĩ Lí xa lạ "Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi và sáng sủa". Những cảm nhận về ngôi trường của nhân vật "tôi" cũng dạt dào cảm xúc đầy chất thơ "Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng". Lớp học mới với "mùi hương lạ xông lên" cùng với những bức tranh treo tường tất cả đều lạ và hay trong mắt cậu học trò nhỏ. Thanh Tịnh còn mang đến chất thơ qua hình ảnh người mẹ và ông đốc, người mẹ "âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng", sự hiền dịu và lòng yêu thương vô bờ bến của mẹ luôn là tình cảm thiêng liêng nhất, mẹ đã luôn ở bên cạnh con trong những mốc quan trọng của cuộc đời, luôn là chỗ dựa vững chắc cho con thơ nép vào. Từng hành động, cử chỉ và lời nói của mẹ đều thấm đẫm tình yêu thương, sự che chở và niềm mong mỏi, đặt niềm tin vào sự thay đổi đầu đời của con. Riêng ông đốc lại hiện lên với vẻ nhân hậu, hiền từ "Ông đốc nhìn chúng tôi với cặp mắt hiền từ và cảm động", sự động viên khích lệ và an ủi kịp thời, đúng lúc của ông đốc giống như liều thuốc hiệu quả trấn tĩnh tinh thần các học trò mới.

Chất thơ không thể phủ nhận nằm trong những hình ảnh so sánh đầy gợi tả và gợi cảm: "những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng", "họ như con chim con đứng bên bờ tổ"...; ngoài ra, hiệu quả trong việc sử dụng hàng loạt các từ láy "mơn man, nảy nở, háo hức, náo nức,..." kết hợp với giọng văn nhẹ nhàng, đậm chất thi vị đã tạo nhịp điệu cho câu văn khiến cho người đọc có cảm giác như đang đọc một bài thơ đồng thời không khỏi có những bâng khuâng, bồi hồi nhớ về buổi tựu trường đầu tiên của chính mình.

Có thể nói, dòng hồi tưởng về buổi tựu trường đầu tiên của nhân vật "tôi" là rất xúc động và giàu chất thơ, không đơn thuần là câu chuyện kể lại mà còn là sự chia sẻ, lời tâm sự dạt dào cảm xúc. Mọi sự việc diễn ra theo trình tự thời gian, không gian giống như những câu thơ, vần thơ nối tiếp nhau, chất thơ trong truyện ngắn chính là sức cuốn hút đặc biệt của tác phẩm đối với người đọc.