Khi nghe tin làng chợ dầu theo giặc thì tâm trạng ông hai quá đột ngột và sững ng "cổ ông nghẹn ắng lại da mặt tê rân rân ông lão lặng đi tưởng như ko thở đc" . Ông cảm thấy nhục nhã vì cái làng chợ dầu yêu quý của m đi theo giặc "làng việt gian" bao nhiêu niềm tự hào trc đây đều sụp đổ . Từ lúc ấy trg tâm trí lúc nào ông cx lo lắng sợ ng ta bàn tán chuyện ấy . Hai tình yêu nc và tình yêu làng dẫn đến cuộc xung đột nội tâm cuối cùng ông quyết định dứt khoát "làng thì yêu thật nhưng làng theo tây thì phải thù" . Cho đến khi mụ chủ nhà có ý muốn đuổi gd ông đi vì ko muốn chứa chấp ng làng việt gian ông rơi vào bế tắc tuyệt vọng nhưng ko biết đi đâu về đâu. Tâm trạng day dứt băn khoăn ko biết phải làm như thế nào . Ông trò chuyện vs đứa con nít như chút hết nỗi lòng của mình . Từ đó khẳng định tình yêu ns mãnh liệt của ông hai đối vs đất ns.