Văn bản Bài toán dân số là lời cảnh tỉnh chúng ta về thực trạng dân số hiện nay và con người cần phải hạn chế gia tăng dân số. Tổng dân số trên Trái Đất hiện nay là quá lớn với hơn bảy tỉ người. Cuộc sống của con người thì cần đến rất nhiều nhu cầu khác nhau nhưng những sản phẩm phục vụ cuộc sống lại đã và đang không đủ khi dân số tăng dần theo cấp số nhân. Gia tăng dân số đã và đang gây áp lực lên mọi mặt của đời sống như: chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục... Nó còn tác nhân làm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khi nhu cầu sống của con người ngày càng cao. Khong hiếm hiện tượng con người chặt phát cây xanh (nguồn cung cấp oxi) rồi kéo theo đó là sạt lở, là lũ quét. Sự gia tăng dân số không khiến con người tài giỏi, phát triển hơn mà nó là sự tụt lùi về ý thức trong mỗi người. Cuộc sống cứ muôn vàn thiếu thốn mà dân số thì vẫn gia tăng nên sẽ thật khó để con người có điều kiện tối ưu để phát triển. Hạn chế gia tăng dân số là giải pháp duy nhất để thay đổi cuộc sống của ta trong hiện tại và cũng vì tương lai của con cháu chúng ta. Nếu không sớm ngăn chặn tình trạng ồ ạt này, hậu quả đau thương sẽ xảy đến với con người chỉ trong nay mai và trái đất không còn là ngôi nhà với tiếng cường hạnh phúc. 

Dân số thế giới phát triển nhanh chóng (đặc biệt gia tăng nhanh ở các quốc gia đag phát triển) đã gây ra nhiều hậu quả mà nhân loại đang phải đối mặt: thiếu lương thực, thiếu việc làm, tỉ lệ nghèo đói tăng cao, bệnh dịch bùng phát… Nếu con người không nhanh chóng kiểm soát tỉ lệ sinh thì chẳng bao lâu nữa (theo tác giả Thái An trong bài Bài toán dân số): "… mỗi con người trên trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc". Và hạn chế gia tăng dân số là con đường tồn tại của chính loài người.