tác giả kể ông hai đang ở trong tâm trạng đau khổ và tuyệt cùng nhất.

vì ông đang đau buồn vì đám trẻ là Việt Gian.

từ khi nghe làng chuyện lang chợ dầu theo giặc ông cảm thấy nhục nhã và đau khổ vì nơi tự hào của mình đã theo giặc.

1. - Tâm trạng: đau đớn, nhục nhã, thất vọng ê chề

- ông Hai lại có tâm trạng như vậy do nghe tin làng chợ Dầu theo giặc

2.  Ông Hai là một người rất yêu LÀng Chợ Dầu của mình, nhưng khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc, ông đã đau đớn, nhục nhã, thất vọng ê chề. Tác giả đã đặt nhân vật ông Hai vào một tình huống gay cấn để bộc lộ sâu sắc tình cảm yêu làng, yêu nước của ông: một người yêu làng, luôn tự hào về làng quê của mình lại bị nhận tin làng mình đã theo giặc ngay tại nơi đi tản cư. Tin làng của mình theo giặc đã trở thành nỗi ám ảnh khuôn nguôi đối với Ông Hai. Đối với ông, điều này thật đau đớn. Ông Hai sững sờ “cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân tưởng như đến không thở được”. Ông vẫn chưa thể tin cái làng mình hằng ngày tự hào đến vậy lại theo giặc. Đến khi trấn tĩnh lại, một gáo nước nữa lại tạt vào mặt ông khi người dân nói về tin ấy quá rành rọt. Sự hi vọng cuối cùng của ôn dường như bị chặn đứng lại. Cái tin dữ ấy trở thành nõi ám ảnh day dứt đối với ông. Ông nhìn đàn con mà thấy nghẹn, thấy thương chúng nó khi bị người ta hắt hủi vì là con của làng Việt gian. Nhưng cuối cùng sự yêu làng của ông đã không chiến thắng nổi tinh thần yêu nước: "LÀng thì yêu thật, nhưng làn theo Tây mất ròi thì phải thù".  Rõ ràng tình yêu nước rộng lớn hơn nên bao trùm lên tình yêu làng quê. Nhà văn Kim Lân đã diễn tả hết sức cụ thể nỗi đau đớn tinh thần của ông Hai hết sức sinh động, chân thực: nỗi ám ảnh nặng nề của một người ở làng theo giặc trong ông Hai đã biến thành sự sợ hãi thường xuyện cùng với nỗi đau xót, tủi hổ vô cùng!