- Thành ngữ trong đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga:

+ "Tả đột hữu xông"( hữu xung): đánh vào bên trái, xông thẳng bên phải, ý nói thế chủ động tung hoành khi lâm trận

+ "Liễu yếu đào thơ": nói thể chất của người con gái mềm mại, yếu ớt

+ "Báo đức thù công": báo trả ơn đức, đền đáp công lao

+ "Kiến nghĩa bất vi": thấy việc nghĩa không làm.Ý nói việc nghĩa mà bỏ qua không làm thì không phải là anh hùng

đáp án

đầu bài

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn trích:

• Nguyễn Đình Chiểu (1822 - 1888) là một nhà thơ lớn của nền văn học Việt Nam nửa cuối thế kỷ 19.
• Truyện Lục Vân Tiên là một trong những tác phẩm đặc sắc nhất của Nguyễn Đình Chiểu, nói về nhân vật Lục Vân Tiên - người anh hùng trượng nghĩa, văn võ song toàn và phẩm chất tốt đẹp.
• Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga nằm ở phần đầu của truyện thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả và khắc họa những phẩm chất tốt đẹp của hai nhân vật Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga.

II. Thân bài:

* Luận điểm thứ 1 là lục Vân Tiên và hành động đánh cướp

- Cảnh Lục Vân Tiên gặp bọn cướp đang hoành hành:

• Chàng không chỉ nhân nghĩa trong hành động mà còn thể hiện trong lời nói.
• Chàng chỉ trích và phê phán lũ giặc cướp nhưng cũng chính là lời tuyên bố về quan điểm sống đầy cao đẹp của chàng.
• Giữa đường gặp chuyện bất bình thì sẵn sàng xả thân ra tay cứu giúp.

- Cảnh Lục Vân Tiên chống lại bọn cướp:

• Vân Tiên chỉ có một mình, tay không đánh cướp
• Không hề run sợ, vẫn "bẻ cây làm gậy" xông vào đánh cướp

-> Hành động nhanh, mạnh, dứt khoát của Vân Tiên được tác giả ví với người anh hùng Triệu Tử khi phá vòng Đương Dương, một anh hùng hảo hán, có khí phách, trượng nghĩa.

=> Trước sức mạnh và tài nghệ của Vân Tiên, bọn cướp đã bị đánh tan tác, nhân nghĩa bao giờ cũng chiến thắng.

=> Hình ảnh một người anh hùng thượng võ, bênh vực kẻ yếu, trừ gian diệt ác cho nhân dân.

* Luận điểm thứ 2 là lục Vân Tiên gặp Kiều Nguyệt Nga

• Vân Tiên "động lòng" thương xót, ân cần hỏi han, an ủi
• Khi nghe trong kiệu vọng ra tiếng nói muốn được tạ ơn, Vân Tiên vội gạt đi ngay
• Vân Tiên không muốn nhận những cái lạy tạ của hai cô gái
• Không nhận chiếc trâm vàng mà chỉ cùng Kiều Nguyệt Nga xướng họa một bài thơ

-> Dường như đối với Vân Tiên, làm việc nghĩa là bổn phận, lẽ tự nhiên

=> Lục Vân Tiên không chỉ là một người có học thức mà còn là một người hào hiệp, trượng nghĩa. Đối với Vân Tiên, chàng coi việc nhân nghĩa trên đời là điều tất yếu, nếu làm ơn mà vì được đền đáp, trông ngóng đến việc trả ơn thì đó không còn là người anh hùng.

* Luận điểm thứ 3 là hình ảnh Kiều Nguyệt Nga.

• Là con gái quan tri phủ.
• Xinh đẹp, nết na, có học thức.
• Cách xưng hô vừa thận trọng vừa khiêm nhường
• Nói năng dịu dàng, mực thước
• Băn khoăn tìm cách trả ơn Vân Tiên
• Tự nguyện gắn bó cuộc đời mình với Vân Tiên.

-> Kiều Nguyệt Nga là người ân cần, có tình nghĩa trước sau.

=> Tác giả thông qua Kiều Nguyệt Nga để ca ngợi vẻ đẹp chính chuyên của người phụ nữ Việt Nam.

 nghệ thuật

• Khắc họa nhân vật qua hành động, cử chỉ, lời nói.
• Ngôn ngữ bình dị, mộc mạc, đậm màu sắc Nam Bộ
• Ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, ít trau chuốt, uyển chuyển
• Sử dụng nhiều đối thoại, hành động, ít miêu tả ngoại hình, nội tâm.

cuối bài

Cảm nhận của em về đoạn trích: Đoạn trích đã khắc họa một cách rõ nét, chân thực và đầy sống động về người anh hùng trượng nghĩa Lục Vân Tiên, đó là một hình mẫu anh hùng lí tưởng và khát vọng về lẽ công bằng ở đời.