* Hình ảnh người đi đường trên bãi cát – cuộc đời

- Không gian: “Bãi cát dài lại bãi cát dài”

+ Bãi cát dài, mênh mông, vô tận, mịt mờ và khó xác định.

+ Từ “lại” nhận mạnh sự nối dài tít tắp của bãi cát ⇒ sự chán chường, ngán ngẩm của nhân vật trữ tình.

- Thời gian: “mặt trời đã lặn” ⇒ vào buổi chiều tà.

- Tư thế con người: “Đi một bước như lùi một bước” ⇒ gợi sự vất vả, gian truân.

- Hình ảnh:

+ Bãi cát: là con đường công danh, con đường đời vô cùng xa xôi, gian nan và mịt mù.

+ Người đi trên bãi cát: biểu tượng của người đi tìm chân lí giữa cuộc đời. Tuy chưa tìm ra được một con đường nào khác, nhưng con người này đã nhận tức được rõ ràng mỗi bước đi trên con đường ấy là khó khăn và thứ thách.

+ Nỗi niềm của nhân vật trữ tình: “nước mắt rơi” ⇒ tâm trạng mệt mỏi, buồn bã, kiệt sức nhưng vẫn cố gắng bước tiếp.

* Thực tế cuộc đời đầy cay đắng, vô vị

- Điển cố về Hạ Hầu Ấn: nói lên nỗi niềm ưu thời của nhân vật trữ tình -> thể hiện tấm lòng đa mang cùng thời cuộc, không thể làm ngơ trước hoàn cảnh ngổn ngang của xã hội.

- Quy luật xưa nay về phường danh lợi:

+ Hình ảnh “quán rượu ngon”: danh lợi

+ “Người say”: người đi tìm danh lợi, số lượng vô cùng nhiều, tất bật chạy ngược chạy xuôi để cầu danh lợi cho bản thân.

+ “Người tỉnh”: người có trách nhiệm với cuộc đời, với thời cuộc lại cô độc, trơ trọi trên hành trình tìm chân lí.

+ Nêu lên nhận định về những kẻ ham danh lợi, đồng thời thể hiện thái độ dứt khoát thoát khỏi con đường danh lợi vô nghĩa, tầm thường.

+ Nhận vật trữ tình tự nhận thấy mình cô độc trên hành trình mới, hành trình thoát khỏi vòng danh lợi.

* Sự bế tắc và nỗi tuyệt vọng của người đi

- Tâm trạng băn khoăn đến thảng thốt “biết tính sao” để rồi rơi vào “đường cùng”

+ Đường bằng ⇒ mờ mịt

+ Đường ghê sợ ⇒ còn nhiều

+ Phía bắc ⇒ núi muôn trùng

+ Phía nam ⇒ sóng dào dạt

+ Sự bế tắc không lối thoát

- Câu hỏi tu từ “Anh đứng làm chi trên bãi cát?”

+ Khát khao một sự đổi mới.

+ Muốn thoát khỏi con đường cũ để đi tìm một con đường mới.