Văn bản "Hoàng Lê nhất thống chí" của tác giả Ngô Gia Văn Phái cho ta thấy Quang Trung là một vị vua có tài dụng binh như thần. Trước hết, ta thấy tài năng của nhân vật được tác giả thể hiện rất rõ nét. Quang Trung là người có hành động mạnh mẽ, quyết đoán, trí tuệ sáng suốt, nhạy bén. Vào thời điểm cuộc hành quân thần tốc của nghĩa quân Tây Sơn do vua Quang Trung chỉ huy, vua có để lại câu nói truyền với dân ta rằng Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Điều nói ấy chứng tỏ ý chí căm thù giặc mạnh mẽ, có tài mưu lược hơn người. Vua đã căn cứ vào địa danh "phương Nam, phương Bắc" để truyền với quân ta "chia nhau mà cai trị", chứng tỏ con người có tài hiểu biết cao, sáng suốt, trí tuệ như thần. Không những vậy còn biết lập và tổ chức các trận đánh hợp lí, sắp xếp công việc ổn thoả. Khẳng định một vị vua có tầm nhìn xa trông rộng, biết hoạch định chiến lược, trực tiếp tổ chức các quân sĩ và bài binh bố trận. Ý chí sáng suốt, tạo niềm tin quyết chiến quyết thắng cho quân ta, khiến mọi kẻ thù phải kinh hồn bạt vía. Một con người yêu nước, căm thù giặc sâu sắc, có ý chí quyết liệt chống giặc ngoại xâm mà không từ bỏ hay dừng bước. Giọng kể linh hoạt, hào sảng, ngưỡng mộ khi kể về vua Quang Trung - người vị vua là một tấm gương sáng của dân tộc ta.

Mới khởi binh đánh giặc, chưa giành được tấc đất nào vậy mà vua Quang Trung đã nói chắc như đinh đóng cột “phương lược tiến đánh đã có tính sẵn”.

- Đang ngồi trên lưng ngựa, Quang Trung đã nói với Nhậm về quyết sách ngoại giao và kế hoạch 10 tới ta hoà bình. Đối với địch, thường thì biết là thắng việc binh đao không thể dứt ngay được vì xỉ nhục của nước lớn còn đó. Nếu “chờ 10 năm nữa ta được yên ổn mà nuôi dưỡng lực lượng, bấy giờ nước giàu quân mạnh thì ta có sợ gì chúng”.