trên thế giới là thuộc địa của các nước giàu có. Các nước đế quốc đã ra sức bóc lột tài nguyên, nhân lực, vật lực của các nước thuộc địa, gây mâu thuẫn gay gắt giữa người dân thuộc địa và chính phủ chính quốc. Xuất hiện các phong trào đòi quyền độc lập dân tộc (trở thành nước độc lập, tự do, không bị nước khác áp đặt quyền cai trị), nhưng đa số bị dập tắt do các nguyên nhân khác nhau. Sau 1945, chủ nghĩa thực dân cũ bước đầu bị sụp đổ. Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền là tuyên ngôn về các quyền cơ bản của con người được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua ngày 10 tháng 12 năm 1948 tại Palais de Chaillot ở Paris, Pháp, mang đến tiếng nói cho các dân tộc bị áp bức. Cách mạng giải phóng dân tộc thành công tại một số nước tiên phong như In- đô-nê-xi-a và Việt Nam lan ra các nước khác trên thế giới. Phong trào giải phóng dân tộc bắt đầu diễn ra sôi nổi mạnh mẽ và rộng lớn ở Đông Nam Á và Đông Bắc Á. Từ 1954 – 1960, hệ thống thuộc địa tan vỡ nhanh chóng, sự phát triển mạnh mẽ của phong trào giải phóng dân tộc, phong trào lan rộng sang Châu Phi, Mỹ La Tinh. Ở đây đặc biệt phải tính tới vai trò của Chủ nghĩa Cộng sản, tác động về mặt tư tưởng và nhân sự của Đệ Tam Quốc tế, đứng đầu là Liên Xô. Các nước đế quốc cũ bị Thế chiến II làm kiệt quệ đành phải từ bỏ thuộc địa của mình (như Pháp, Anh, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha). Ấn Độ là trường hợp điển hình, khi mà thực dân Anh đồng ý trao trả quyền độc lập năm 1947. Đồng thời sự phát triển của khoa học kỹ thuật và kinh tế của các nước này làm giảm sự lệ thuộc của họ vào khai thác tài nguyên tại các thuộc địa. Các phong trào quyền con người và quyền bình đẳng tại các quốc gia (như phong trào bình đẳng giới, thiểu số, da đen...) đã làm thay đổi cơ cấu chính trị tại các quốc gia phát triển, nhiều đảng phái cấp tiến lên lãnh đạo, khiến họ dần dần chấp nhận quyền độc lập của các quốc gia thuộc địa. Đồng thời tổn thất nặng nề trong các cuộc chiến tranh tại các nước thuộc địa đã buộc các nước thực dân phải từ bỏ tham vọng của mình. Thất bại nặng nề tại Trận Điện Biên Phủ năm 1954 đã buộc Pháp phải rút quân tại Việt Nam. Một loạt các thuộc địa của Anh Quốc đã được độc lập vì lý do tương tự. Tại một số nước thuộc địa, Chủ nghĩa thực dân mới dễ được chấp nhận hơn dần dần thay thế chủ nghĩa thực dân kiểu cũ.

tình hình chung phong trào giải phóng dân tộc ở các nước châu Phi :

`-` Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai , phong trào đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân , đòi độc lập dân tộc đã diễn ra sôi nổi ở châu Phi , và nổ ra sớm nhất ở Bắc Phi

`-` Khởi đầu là thắng lợi của cuộc binh biến tháng `7-1952` của các sĩ quan yêu nước do Đại tá Nát-xe chỉ huy , sau đó thành lập nước Cộng hòa Ai Cập ngày `18-6-1953`

`-` Tiếp đó là thắng lợi của cuộc đấu tranh vũ trang kéo dài từ `1954 ` đến `1962` của nhân dân An-giê-ri

`-` Năm `1960` được gọi là " Năm châu Phi" với sự kiện `17` nước châu Phi giành độc lập

`-` sau khi giành đc chủ quyền , các nước châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước và phát triển kinh tế , xã hội

`- ` Từ những năm `80` của thế kỉ `XX` tình hình châu Phi ngày càng không ổn định , khó khăn đó là tình trạng đói nghèo lạc hậu , xung đột nội chiến ,...

`-` trong những năm gần đây , với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế , các nước châu Phi đã tích cực tìm giải pháp giải quyết khó khăn trong nước , khắc phục những khó khăn trước đấy

`-` Tổ chức Liên minh châu Phi (AU) được thành lập vào năm 2002 , là tổ chức lớn nhất khu vực