“Trâu ơi ta bảo trâu này,
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.
Cấy cày giữ nghiệp nông gia.
Ta đây trâu đấy, ai mà quản công!
Bao giờ cây lúa còn bông,
thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn”.​

     Chắc hẳn trong mỗi chúng ta, những ai sinh ra và lớn lên ở miền quê Viêt Nam đều thấy thân thuộc với hình ảnh con trâu. Con trâu gắn bó với người nông dân Việt Nam từ lâu đời nên đã trở thành biểu tượng của người nông dân.

Con trâu thuộc loài trâu bò nói chung, sống chủ yếu ở phía nam của Châu Á từ lâu. Trâu có loại trâu rừng và trâu nhà. Sau này dưới thời văn minh lúa nước, trâu rừng dần được thuần hóa thành trâu nhà, giúp ích cho người nông dân.

     Con trâu thường có màu lông đen. Trâu rất to và nặng từ hơn 200 đến 700 ki lô gam. Trâu có thể cao hơn một mét rưỡi với những chú trâu trưởng thành. Chú có bốn chân to khỏe, chắc nịch. Cái bụng của nó to với cái đuôi dài ngoe nguẩy trông rất thích mắt. Trâu có cái mõm dài, đôi mắt chú to hấp háy. Đặc biệt nhất ở chú trâu là đôi sừng dài, chắc chắn và cong vút. Thức ăn của trâu là cỏ và rơm rạ. Sau mỗi ngày lao động, trâu lại được nằm dưới lũy tre xanh rì rào, gặm từng cọng rơm khô.

Con trâu vốn gắn bó với người nông dân Việt Nam trong lao động sản xuất từ xa xưa. Bởi vậy ông cha ta từ xưa vẫn nói “con trâu là đầu cơ nghiệp”. Trâu giúp người nông dân sức kéo. Từ khi chưa có máy móc như ngày nay. Con trâu giúp người dân chuyên chở hàng hóa, chở lúa về nhà mỗi vụ gặt. Hình ảnh con trâu đi trước, cái cày theo sau đã quá đỗi thân quen. Trâu giúp người nông dân cày ruộng mỗi ngày mùa đến. Từ thời vua chúa ngày xưa, mỗi dịp xuân đến, trâu lại xuống đồng cùng vua đi từng bước “cày tịch điền” để cầu mong cho một mùa vụ bội thu.

Con trâu gắn bó với tuổi thơ mỗi người vùng nông thôn. Mỗi chiều, từng đàn trâu lại thung thăm gặm cỏ. Một vài cậu bé vẫn ngồi trên lưng trâu, thổi tiếng sáo trong trẻo, cao vút dẫn trâu trở về. Hình ảnh đàn trâu đằm mình tắm dưới dòng sông quê cũng là một hình ảnh đẹp, đáng nhớ với mỗi người.

Hình ảnh con trâu còn in đậm trong kí ức của những đứa trẻ vùng quê. Chắc không ai quên Đinh Bộ Lĩnh, người làm nên kì tích thống lĩnh 12 sứ quân, đã có một tuổi thơ gắn bó với chú trâu trong trò đánh trận giả hay trò đua trâu đầy kịch tính. Chắc mỗi chúng ta đều có lần bắt gặp những hình ảnh rất đặc trưng, rất nên thơ của làng quê Việt Nam, đó là hình ảnh chú bé mục đồng ngồi vắt vẻo trên lưng trâu đọc sách hay hình ảnh chú cũng đang ngồi trên lưng trâu nghiêng nghiêng cái đầu trái đào với cây sáo trúc… Những hình ảnh tuyệt vời đó đã trở thành nguồn cảm hứng cho những nghệ nhân làng tranh Đông Hồ và cũng là nguồn cảm hứng cho các tác giả dân gian:

“Tháng giêng là tháng ăn chơi,
Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà
Tháng ba thì đậu đã già
Ta đi ta hái về nhà phơi khô
Tháng tư đi tậu trâu bò
Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm…”

Ngoài ra trâu con gắn liền với những lễ hội truyền thống như chọi trâu đâm trâu. Hải Phòng là vùng đất có truyền thống văn hoá với nhiều di tích lịch sử và danh thắng mang đặc trưng của miền biển. Trong những di sản văn hoá ấy, nổi bật là lễ hội chọi trâu Đồ Sơn – một lễ hội mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc. Lễ hội nói chung là một sinh hoạt văn hoá, tôn giáo, nghệ thuật truyền thống phản ánh cuộc sống vật chất và tâm linh của một cộng đồng trong quá khứ.

    Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn được khôi phục lại hơn 10 năm  nay và được nhà nước xác định là một trong mười lăm lễ hội quốc gia, bởi lễ hội này không chỉ có giá trị văn hoá, tín ngưỡng, độc đáo mà còn là điểm du lịch hấp dẫn với mọi người.    Trong đời sống văn hóa tinh thần, trâu còn là con vật thiêng dùng để tế lễ thần linh trong ngày lề hội cơm mới, lễ hội xuống đồng. Tất cả đều chứng tỏ từ xa xưa đến nay, trâu vẫn gắn liền với đời sống của dân tộc trong mọi mặt kể từ cuộc sống đời thường đến lao động, văn hóa, phong tục, đã trở thành một phần không thể thiếu trong bản sắc dân tộc. Mang những giá trị to lớn về mọi mặt của đời sống nhân dân, con trâu đã trở thành một “nhân vật” không thể thiếu và xứng đáng để con người có trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc và quý trọng chúng.

   Cho dù trong cuộc sống hiện đại ngày nay, rất nhiều loại máy móc xuất hiện thay thế vai trò của trâu trong lao động, sản xuất nhưng hình ảnh và ý nghĩa của con trâu luôn là một phần nếp sống tinh thần không thể thiếu của mỗi người nông dân đất Việt.

CHO MÌNH CÂU TRẢ LỜI HAY NHẤT NHÉ ^^