Nguyễn Khuyến - là người tài năng , có cốt cách thanh cao , có lòng yêu nước thương dân to lớn - đã viết hai câu cuối bài Câu cá mùa thu như sau : 

"Tựa gối buông cần lâu chẳng được

Cá đâu đớp động dưới chân bèo. " 

Hai câu thơ đã thể hiện bức tranh mùa thu yên ả và vắng lặng . Động từ " tựa gối " , " ôm cần " như thể hiện sự chờ đợi mòn mỏi và những tâm sự thầm kín cần được giãi bày của Nguyễn Khuyến . Về tiếng cá " đớp động " , ông đã sử dụng nghệ thuật lấy động tả tĩnh để thể hiện tâm hồn chan chứa sự tĩnh lặng đến mức có thể nghe được tiếng cá dưới chân bèo . Phải chăng chính tâm hồn nhạy cảm của thi nhân mới có thể khắc họa , đem đến cho người đọc một cảm nhận , một bức tranh mùa thu tuyệt đẹp đến như vậy ? Qua đó , ta thấy ở đây không chỉ thể hiện phong thái ung dung , tâm hồn đồng điệu với thiên nhiên của Nguyễn Khuyến mà còn ẩn sâu trong đó là tình yêu thiên nhiên , đất nước và chẳng màng danh hoa phú quý .