- Nguyên nhân:
+ Lời nói vô tình của bé Đản về chiếc bóng
+ Lòng ghen mù quáng của Trương Sinh
+ Bất bình đẳng, coi thường phụ nữ 
+ Chiến tranh: chia lìa đôi lứa, phá vỡ hạnh phúc gia đình
- Các chi tiết kì ảo:
+ Vũ Nương được cứu và sống dưới thủy cung
+ Phan Lang gặp được Vũ Nương ở Động Rùa
+ Vũ Nương hiện về bên bến Hoàng Giang
- Ý nghĩa của chi tiết chiếc bóng:
+ Đối với Vũ Nương là để thể hiện tình yêu thương con, lòng thương nhớ chồng
+ Đối với bé Đản là hình ảnh đầu tiên về cha khắc sâu trong tâm trí bé
+ Đối với Trương Sinh là cái cớ để gieo oan cho vợ và cũng là chứng cứ giải oan cho vợ
- Nghệ thuật:
+ Dẫn dắt chuyện khéo léo qua các tình huống, sự việc, đặc biệt là chi tiết "cái bóng"
+ Nhân vật hiện lên cụ thể qua lời nói, việc làm, cử chỉ
+ Ngôn ngữ hình ảnh có phần ước lệ nhưng vẫn sinh động và hiện thực
+ Yếu tố hoang đường kì ảo làm tăng giá trị nghệ thuật