Nguyên nhân:

-  Chiếc bóng trên vách và lời nói ngây thơ của bé Đản

- Hôn nhân không tình yêu, không môn đăng hộ đối

- Chiến tranh phi nghĩa dẫn đến khoảng cách lứa đôi

- Tính cách đa nghi hay ghen với cách hành xử thô bạo, thói quen gia trưởng của Trương Sinh

- Xã hội nam quyền, trọng nam khinh nữ với những lễ giáo phong kiến hà khắc

Cảm nhận: Xã hội phong kiến còn tồn tại nhiều bất công, đẩy người phụ nữ vào kết cục bi thảm. Dưới xã hội nam quyền, trọng nam khinh nữ, người phụ nữ không có tiếng nói, họ bị phụ thuộc. Chính xã hội ấy đã khiến cho người phụ nữ lâm vào số phận bất hạnh, cướp đoạt quyền sống, quyền hạnh phúc của họ. Tuy vậy họ vẫn sáng ngời vẻ đẹp và phẩm chất của người phụ nữ truyền thống.