Cấu tạo bài văn chia làm 3 phần:

Phần 1: Từ đầu tới ...xối xuống mặt đất

  Nội dung: Nói chung chung về cái ngày nắng trưa.

Thân bài: Từ Buổi trưa tới ...ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong.

(Vì thân bài tách ra từng đoạn nhỏ nên có thể chia ra làm bốn đoạn nhỏ:)

- Đoạn 1: Từ Buổi trưa tới ...bốc lên mãi

  Nội dung: Nói về cảnh nắng nóng vào buổi trưa rất  dữ dội.

- Đoạn 2: Từ Tiếng gì tới ...mí mắt khép lại

  Nội dung: Hát ru để em ngủ trong cái võng kẽo kẹt vào ngày nắng dữ dội

- Đoạn 3: Từ Con gà tới ...lặng im

  Nội dung: Mọi vật trong nắng trưa.

- Đoạn 4: Đoạn còn lại

  Nội dung: Người mẹ rất vất vả trong nắng trưa.

Kết bài: Dòng cuối cùng

  Nội dung: Nói lên tình cảm yêu thương dành cho mẹ và lòng xót xa khi thấy mẹ phải khổ cực

- Đoạn 1: Từ đầu - mặt đất: Nhận xét chung về nắng trưa.

- Đoạn 2: Tiếp theo - lặng im: Tả cảnh vật trong nắng trưa gay gắt: hơi đất, tiếng võng đưa và câu hát ru rời rạc cùng cây cối và con vật trong nắng trưa

- Đoạn 3: Phần còn lại: Hình ảnh người mẹ làm việc vất vả giữa nắng trưa và tình cảm của tác giả dành cho mẹ: Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!