Bức tranh thứ nhất là cảnh biển vào buổi chiều hôm:

-Không còn là cảnh “mây sớm đèn khuya” mà ở đây là cảnh biển rộng lớn, mênh mông, rợn ngợp:

“Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

 -Biển: bao la, rộng lớn

-“Chiều hôm” (ước lệ)

+Kết thúc 1 ngày mặt trời gác núi

+Mục đồng dắt trâu ra về

→Gợi sầu, gợi buồn, gợi nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương

-“Thuyền”, “buồm”

+nhỏ nhoi, đơn chiếc

+Thân phận của Kiều lạc lõng, bơ vơ

→Ước lê, đối lập, ẩn dụ, câu hỏi tu từ, từ láy “thấp thoáng”; “xa xa”

• Buồn, nhớ quê hương, nhớ gia đình, khát khao tự do

3) Cảnh 2 có sự thay đổi một cách đột ngột:

“Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu?”

-mỏng manh, yếu ớt ←“Hoa trôi >< ngọn nước→mạnh mẽ, dữ dội

-Ngọn nước giúp cho chungts ta liên tưởng tới những cột nước dựng đứng

-Kết hợp với động từ “sa”

→Làm cho cánh hoa càng thêm tan tác, tơi bời

-Hình ảnh cánh hoa gợi liên tưởng tới những kiếp người. Nhìn cánh hoa, Kiều liên tuonwgr tới chính bản thân mình

+Khi ở bên cha mẹ: Kiều giống như những cành hoa lê chúm chím, trong trắng được nâng niu, gìn giữ

+Khi rơi vào tay Mã Giám Sinh, Tú Bà: Cành hoa lê ấy lại bị vùi dập đến tan tác

-Cành hoa kia lìa cành lìa cội, Kiều ở trong hoàn cảnh lìa cưar, lìa nhà. Nàng giống như những chú chim non đang lạc bầy trong giông tố

-Hình ảnh “Hoa trôi+ từ láy “man mác”

+Gợi điệu trôi của hoa giống như hình ảnh “bèo dạt mây trôi” trong ca dao

+Gợi nỗi buồn cho thân phận trôi nổi của Kiều

4)Cảnh 3: Mở ra trước mắt người đọc đồng cỏ mênh mông, bao la, rộng lớn, trải dài bất tận:

Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh

-Cỏ gợi sự nhỏ bé bị người ta giẫm đạp lên

-Cụm từ “Chân mấy mặt đất” chỉ không gian cao, rộng, tít tắp

-Từ láy “xanh xanh” kết hợp với rầu rầu gợi màu xanh tàn úa, thê lương, lụi tàn, cạn kiệt sứ sống

-Khác với màu xanh đầy sức sống của cỏ trong tiết thanh minh:

“Cỏ non xanh tận chân trời

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”

-Và nó giống với màu xanh trên mộ của Đạm Tiên:

“Rầu rầu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh”

-Và sau này Chế Lan Viên gọi đó là màu của sự chết chóc

→Kiều ngồi đấy, Kiều đang bị ném vào không gian bao la, vô tận. Nàng nhìn tứ phía chỉ có một màu ảm đạm thê lương

-Biển cỏ chính là biển đời

-Sóng cỏ chính là sóng đời

=>Một nỗi buồn giằng giặc, vô tận, chất ngất, vô vọng

*Cảnh 4: Cảnh giông gió, bão tố:

“Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.”

-Không còn là gió thổi hay gios lướt nữa mà hình ảnh gió cuốn gợi liên tưởng gió giống như những nhác chổi quét qua không gian, quét qua mặt biển làm cho mặt biển cuộn lên từng đợt sóng dữ dội, dữ dằn

-Không còn là sóng vỗ, sóng xô mà là sóng kêu ầm ầm

→Nt: nhân hóa

• Tiếng sóng giống như tiếng gào thét của đại dương

-Cảnh vừa tả thực vừa mang ý nghĩa biểu tương:

+Biển: Biển đời

+Sóng: sóng đời

-Tiếng kêu của sóng chính là tiếng kêu của một kiếp người

→Cuộc đời được ví như moiotj đại dương bao la mà những con sóng nghĩa là những phong ba, bão táp có thể đổ ập xuống con người ta bất cứ lúc nào

-Đảo ngữ + động từ mạnh

→Gợi hình dung về tương lai đầy bất trcs sóng gió bởi biển trời còn đang nổi cơn thịnh nộ

• Đến đây âm thanh mới xuất hiện nhưng không phải âm thanh an ủi lòng người mà là âm thanh khi con người ta khổ đau kêu trời là thế nhưng ở đây thiên nhiên còn đang đánh ghen với cô gái tài sắc vẹn toàn này

“Trời xanh quen thói má hoongtf đánh ghen”

-Âm thanh này đang đe dọa; bủa vây Kiều từ 4 phía. Tiếng sóng hay là tiếng kêu tuyệt vọng của Kiều

-Cảnh là tình, tình trong cảnh chính là thành công của bút pháp tả cảnh ngụ tình

5) Đánh giá

-Cách miêu tả từ xa đến gần

=>Diễn tả nỗi buồn nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau của Kiều

-Từ buồn man mác →vô vọng →lo sợ, sợ hãi

-Khyacs họa nội tâm bên trong của Kiều trong một đoạn đường đời đầy sóng gió

-Tài năng và tấm lòng của đại thi hào Nguyễn Du trong việc dựng cảnh tả tình

-Điệp ngữ “Buồn trông” được điệp lại 4 lần ở đầu mỗi câu thơ (Buồn xa, trông ngóng gợi âm hưởng trầm, buồn ấy như điệp khúc tâm trạng nỗi buồn triền miên)