Quy ước gen 

 A: Hạt vàng          a : hạt xanh 

B : vỏ trơn              b : vỏ nhăn 

Hai cặp gen phân li độc lập 

Sơ đồ lai 

$P :  AABB   $                   x                 $  aabb$

Hạt vàng , vỏ trơn                  Hạt xanh , vỏ nhăn 

$G :  AB$                                             $ ab$ 

$F1 :$                      $AaBb $

       $100$%          Hat vàng , vỏ trơn 

$F1$ x$ F1 : AaBb$              x                    $AaBb$

$G : AB , Ab , aB ,ab$                     $AB , Ab ,aB ,ab $

$F2: 1AABB: 2 AaBB: 4 AaBb : 2 AABb : 1AAbb : 2 Aabb : 1 aaBB: 2 aaBb : 1 aabb$

Kiểu hình $9$ hạt vàng vỏ trơn , $3$ hạt vàng , vỏ nhăn : $3$ hạt xanh vỏ trơn : $1$ hạt xanh , vỏ nhăn

Không viết sơ đồ lai có thể tác riêng từng cặp 

Aa   x   Aa-> $\frac{1}{4}$ AA : $\frac{1}{2}$Aa : $\frac{1}{4}$aa

Bb xBb -> $\frac{1}{4}$BB : $\frac{1}{2}$ Bb, $\frac{1}{4}$bb

Từ đó suy ra tỉ lệ kiểu gen và kiểu hình

* Trường hợp 1: Các tính trạng di truyền theo quy luật phân li độc lập

· Sơ đồ lai:

P:                       AABB                                    ×                               aabb

`G_P`:                      AB                                                                          ab

F1:                                                                AaBb

+ Tỉ lệ kiểu gen: 100%AaBb 

+ Tỉ lệ kiểu hình: 100% Cây hạt vàng vỏ trơn

- F1 tự thụ phấn → F1 × F1: AaBb × AaBb

· Phép lai Aa × Aa cho tỉ lệ kiểu gen là `1/4`$AA$ `: 1/2Aa : 1/4aa` và tỉ lệ kiểu hình là `3/4` Cây hạt vàng `: 1/4` Cây hạt xanh

· Phép lai Bb × Bb cho tỉ lệ kiểu gen là `1/4BB : 1/2Bb : 1/4`$bb$ và tỉ lệ kiểu hình là `3/4` Cây vỏ trơn `: 1/4` Cây vỏ nhăn

- Tỉ lệ kiểu gen ở đời F2 là:

`(1/4`$AA$ `: 1/2Aa` `: 1/4aa)` `: (1/4BB` `: 1/2Bb` `: 1/4`$bb$`) = 1/16`$AABB$ `: 2/16AaBB` `: 2/16`$AABb$ `: 4/16AaBb` `: 1/16`$AAbb$ `: 2/16`$Aabb$ `: 1/16aaBB` `: 2/16aaBb` `: 1/16`$aabb$

- Tỉ lệ kiểu hình ở đời F2 là:

`(3/4` $\text{Cây hạt vàng}$ `: 1/4` $\text{Cây hạt xanh}$ `) : (3/4` $\text{Cây vỏ trơn}$ `: 1/4` $\text{Cây vỏ nhăn}$ `) = 9/16` $\text{Cây hạt vàng vỏ trơn}$ `: 3/16` $\text{Cây hạt vàng vỏ nhăn}$ `: 3/16` $\text{Cây hạt xanh vỏ trơn}$ `: 1/16` $\text{Cây hạt xanh vỏ nhăn}$

* Trường hợp 2: Các tính trạng di truyền theo quy luật di truyền liên kết

· Sơ đồ lai:

P:                   `{AB}/{AB}`                              ×                              `{ab}/{ab}`

`G_P`:                AB                                                                 ab

F1:                                                    `{AB}/{ab}`

+ Tỉ lệ kiểu gen: 100% `{AB}/{ab}`

+ Tỉ lệ kiểu hình: 100% Cây hạt vàng vỏ trơn

- F1 tự thụ phấn → F1 × F1: `{AB}/{ab} × {AB}/{ab}`

- Kiểu gen `{AB}/{ab}` giảm phân bình thường cho hai loại giao tử là AB; ab với tỉ lệ `1/2`

- Tỉ lệ kiểu gen của đời F2 là:

`(1/2`AB `: 1/2`ab`) : (1/2`AB `: 1/2`ab`)= 1/4{AB}/{AB} : 1/2{AB}/{ab} : 1/4{ab}/{ab}`

`⇒` Tỉ lệ kiểu hình ở đời F2 là 3 Cây hạt vàng vỏ trơn : 1 Cây hạt vàng vỏ nhăn