Hình ảnh bãi cát trong bài trước hết là hình ảnh có thực, Khi đi trên dải đất miền Trung, Cao Bá Quát đã nhiều lần nhìn thấy khung cảnh những cồn cát mênh mông trải dài trong nắng , bao lần thấm thía nỗi nhọc nhằn, khó khăn khi bước đi trên cát. Cảnh đó đã trở thành một ấn tượng đậm nét trong tâm trí nhà thơ và khi đi vào tác phẩm đã mang một ý nghĩa đặc biệt . Những bãi cát dài mênh mông, bãi cát này nối tiếp bãi cát khác - "Bãi cát dài, lại bãi cát dài " đường công danh mờ mịt nhọc nhằn của tác giả.Con đường ấy kéo dài tưởng như vô tận với biết bao chông gai nguy hiểm đang đợi người khách.
Chúng ta sẽ cố gắng vượt qua dù có chông gai hiểm trở cỡ nào
Cao Bá Quát nổi tiếng trong lịch sử không chỉ bởi tài văn hay chữ đẹp hơn người. Đương thời và sau này tôn vinh, ngưỡng mộ ông còn bởi nhân cách cao khiết, khí phách hiên ngang, đặc biệt là tư tưởng tự do, phóng khoáng, hoài bão vượt lên trên những tù túng của thời đại để sống có ích, có nghĩa. Tuy nhiên, sống trong thời kì chế độ phong kiến đang khủng hoảng trầm trọng, Cao Bá Quát sớm phải mang nỗi bi phẫn của người trí thức ôm ấp nhiều lí tưởng lớn cao đẹp nhưng cuối cùng thất vọng và bế tắc trên con đường mình đã lựa chọn. Bài ca ngắn đi trên bãi cát là khúc ca của nỗi niềm bi phẫn ấy
Mở đầu bài thơ là hình ảnh bãi cát dài được tập trung tái hiện trong câu thơ mở đầu:
"Bãi cát dài lại bãi cát dài"
Tác giả đã sử dụng kết hợp nhiều biện pháp nghệ thuật, bao gồm biện pháp lặp từ "bãi cát" kết hợp với tính từ "dài" tạo ấn tượng về sự mênh mông, bao la, vô tận của bãi cát , từ "lại" khơi gợi cảm giác về sự liên tiếp, lặp lại. Điều đó gợi cho người đọc hình ảnh một bãi cát tựa hoang mạc khô cằn xa tít tắp, không có điểm dừng. Bãi cát dài ấy cũng là con đường cùng, thể hiện qua hai câu ở gần cuối bài thơ:
"Phía bắc núi Bắc núi muôn trùng
Phía nam núi Nam sóng muôn đợt"
Có thể thấy bãi cát rộng lớn như hoang mạc ấy lại bị bao quanh bởi "núi muôn trùng" và "sóng muôn đợt", cuối cùng nơi đây trở thành điểm cùng không lối thoát cho người đi trên ấy. Hình ảnh bãi cát dài và con đường cùng này vừa mang ý nghĩa tả thực về con đường mà tác giả đi qua để vào kinh đô Huế thi Hội, vừa mang tính biểu tượng cho con đường đời nhọc nhằn, là con đường công danh toàn bế tắc, cũng là con đường tiến thân không lối thoát của các trí thức đương thời trong đó có tác giả.
Thái độ bi phẫn của tác giả còn được thể hiện thông qua nhận thức và quan niệm độc đáo về con đường công danh mà tầng lớp trí thức đương thời đang đeo đuổi:
"Xưa nay, phường danh lợi
Tất tả trên đường đời
Đầu gió hơi men thơm quán rượu
Người say vô số, tỉnh bao người"
Là một người "lữ hành" trải qua nhiều truân chuyên, vất vả trên con đường khoa cử, tác giả hiểu rõ sự cám dỗ của "phường danh lợi" - thứ khiến cho biết bao người mưu cầu và "tất tả" ngược xuôi. Ông ví điều này cũng giống như việc thưởng thức những ly rượu ngon để rồi trong hơi men say nồng, con người không thể vượt thoát vòng xoay của sự cám dỗ. Thông qua cách nói "phường danh lợi", tác giả đã phần nào thể hiện thái độ coi thường và ngầm phê phán những kẻ đang "tất tả" trên con đường công danh, và cũng chính là lời tự trách đối với bản thân mình. Bởi vậy, kết thúc bài thơ, nhà thơ đã nêu bật câu hỏi như một lời tự vấn chính mình: "Anh còn đứng làm chi trên bãi cát?". Trước tình cảnh muôn trùng núi và sóng mịt mờ, tác giả không biết "tính sao đây" và không thể xác định được phương hướng: chịu cảnh "bất đắc kì tử" cuốn theo vòng danh lợi, hay vẫy vùng vượt thoát ải công danh. Ẩn sau từng con chữ là thái độ chán chường của tác giả đối với con đường mờ mịt, bế tắc chốn quan trường.
Như vậy, thông qua hai hình tượng song song và tồn tại xuyên suốt tác phẩm là hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát, chúng ta có thể thấy được tâm trạng bi phẫn của tác giả Cao Bá Quát đối với con đường "công danh đeo khổ nhục" đầy rẫy những bất công. Đồng thời, qua hai hình ảnh này, nhà thơ còn bộc lộ nhân sinh quan độc đáo và nhận thức sắc sảo, tiến bộ của mình về con đường danh lợi.
Ngữ văn có nghĩa là: - Khoa học nghiên cứu một ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại bằng thứ tiếng ấy.
Nguồn : TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆTLớp 11 - Năm thứ hai ở cấp trung học phổ thông, gần đến năm cuối cấp nên học tập là nhiệm vụ quan trọng nhất. Nghe nhiều đến định hướng sau này rồi học đại học. Ôi nhiều lúc thật là sợ, hoang mang nhưng các em hãy tự tin và tìm dần điều mà mình muốn là trong tương lai nhé!
Nguồn : ADMIN :))Xem thêm tại https://loigiaisgk.com/cau-hoi or https://giaibtsgk.com/cau-hoi
Copyright © 2021 HOCTAPSGK