Bài thơ của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm viết về tình cảm, sự mong đợi của người mẹ với con và lòng biết ơn chân thành của người con với mẹ.Bằng sự trải nghiệm cuộc sống, với một tâm hồn giàu suy tư trăn trở trước lẽ đời, nhà thơ đã nhận thức được mẹ là hiện thân của sự vun trồng bồi đắp để con là một thứ quả ngọt ngào. Giọt mồ hôi mẹ nhỏ xuống như một thứ suối nguồn bồi đắp đề những mùa quả thêm ngọt thơm.Quà không còn là một thứ quà bình thường mà là "quả" của sự thành công, là kết quà của suối nguồn nuôi dưỡng. Bài thơ không chỉ ngợi ca công lao to lớn của mẹ, của thế hệ đi trước với thế hệ sau mà còn lay thức tâm hồn con người về ý thức trách nhiệm, sự đền đáp công ơn sinh thành của mỗi con người chúng ta với mẹ...Câu tục ngữ liên quan tới bài thơ là câu"Ăn quả nhớ kẻ trồng cây",cũng như chúng ta.Ta được lớn lên từ dòng sữa mát lành và công chăm nuôi của mẹ,thế nên ta luôn phải nhớ tới người mẹ mà đã sinh đẻ ra ta. Qua đó, ta thấy ở nhà thơ tấm lòng yêu thương và biết ơn mẹ chân thành và vô cùng sâu sắc. 

Nhan đề bài thơ “Mẹ và quả” có vẻ rất đơn giản, nhưng nó không thoáng qua nhẹ nhàng mà đọng lại, gợi thức trong mỗi chúng ta nhiều suy ngẫm về người mẹ trải bao vất vả cưu mang, chăm chút để cho nhiều thứ quả trên đời, trong khi đó đạo sống của con người là “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm mở đầu cho những dòng suy tư cảm xúc về mẹ bằng mấy lời tự sự, như lời tâm tình chia sẻ với chúng ta những kỷ niệm thân thương về mẹ, về mái ấm gia đình bao năm quây quần sinh hoạt bên nhau. Mẹ là người chăm sóc , vun vén chúng ta ngay từ thuở chúng ta còn bé xíu. Mồ hôi mẹ nhỏ xuống là biết bao những nhọc nhằn lo âu khi mẹ chăm sóc cho taTôi đã lớn nhưng tôi không bao giờ quên những năm tháng tuổi thơ, tôi được ở bên mẹ.  Bài thơ mẹ và quả mà Nguyễn Khoa Điềm đã viết thật sự khiến tôi xúc động. Đã bao lần tôi làm tổn thương mẹ,....Mẹ dạy tôi và lũ em tôi từng việc làm nhỏ, vất vả, không ngại mưa nắng trồng bầu, trồng bí để kiếm tiền đóng học phí cho các con. Khi thu hoạch những thứ quả ấy, tôi trân trọng vô cùng. Chúng kết tinh từ những giọt mồ hôi, nước mắt của mẹ tôi mà thành. Mẹ nhường tất cả những thức ăn ngon,  dành những thứ gì đẹp đẽ nhất cho chúng tôi. Trong khi đó mẹ chỉ ăn sơ sài cho qua bữa rồi thôi. Hiện nay mẹ tôi đã già và không thể hái quả bí, bầu cho chúng tôi ăn như ngày trước được nữa. Tôi là sinh viên năm nhất, mỗi tháng tôi đều về thăm mẹ nhưng đã mấy tháng tôi không về thăm mẹ được do ảnh hưởng của dịch covid-19. Dù tôi có lớn hơn nữa, vẫn là đứa trẻ thơ ngây trong lòng mẹ, mong mẹ sống khỏe, vượt qua đại dịch. Yêu mẹ!