A, MB

- giới thiệu tác giả Huy Cận: sự nghiệp văn chương từ đó dẫn tới bài thơ Tràng Giang

- giới thiệu bài thơ Tràng Giang: hoàn cảnh ra đời, khái quát nội dung.

- giới thiệu khổ 3 và 4: bức tranh thiên nhiên và nỗi niềm của nhà thơ

B, TB: Phân tích hai khổ thơ 

- Khổ 3: đã gợi ra hình ảnh của một kiếp người nhỏ bé giữa dòng đời chênh vênh, tấp nập

+ Hình ảnh "bèo dạt": số phận, cuộc đời lênh đênh, vô định

+ Mênh mông, không một chuyến đò ngang, không cầu, lặng lẽ..tiếp: là những chi tiết gợi ra sự mênh mông đến rợn ngợp cũng như sự thiếu hơi ấm của sự kết nối giữa người với người

- Khổ 4: những tâm sự của tác giả trước sự bao la, rợn ngợp của đất trời:

+ "Lớp lớp, đùn": là những từ gợi ra hình ảnh kỳ vĩ, lớn lao của thiên nhiên

+ Hình ảnh cánh chim bé nhỏ gợi ra sự cô đơn, bé nhỏ của con người đối lập với hình ảnh kỳ vĩ của thiên nhiên.

+ Nỗi niềm nhớ quê hương, sự cô đơn, lặng lẽ của tác giả.

C, KB

Tổng kết lại những gì đã trình bày

BÀI LÀM

Huy Cận là một nhà thơ lớn trong nền thơ mới Việt Nam sau Cách Mạng. Tuy nhiên, trước cách mạng thì bạn đọc bắt gặp một hồn thơ sầu buồn, mang những tâm tư về thời cuộc về nhân thế. Bài thơ “Tràng giang" là tiêu biểu cho phong cách thơ đó của Huy Cận. Bài thơ được in trong tập“Lửa thiêng" vào mùa thu năm 1939 khi tác giả đứng trước sông Hồng mênh mông sóng nước

Người đọc có thể thấy được bức tranh thiên nhiên cùng nỗi sầu buồn được gửi gắn được thể hiện trong hai khổ thơ cuối của bài thơ. Khổ thơ thứ 3 đã gợi ra hình ảnh một kiếp người nhỏ bé, vô định, chênh vênh trước dòng đời vội vã tấp nập của tác giả. 

Bèo dạt về đâu hàng nối hàng

Mênh mông không một chuyến đò ngang

Không cầu gợi chút niềm thân mật

Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng

Hình ảnh “bèo dạt” như gợi bão tố của cuộc đời đang xô đẩy số phận một con người nhỏ bé như miếng bèo. Điệp từ “không"nhấn mạnh sự trống vắng, thiếu hụt, mất mát trong lòng tác giả. Dòng sông là bức tường ngăn cách, phương tiện đi qua nó là: đò, cầu nên làm con người càng trống trải, lẻ loi, cô đơn. Dường như, giá trị sống của con người đang bị biến mất. Hình ảnh bờ xanh, bãi vàng vốn dĩ đứng cạnh nhau mà giờ đây cũng xa cách. Lặng lẽ là từ chỉ hoạt động âm thầm, kín đáo, riêng lẻ, pha chút cô đơn. Tác giả đã gợi ra bức tranh cảnh vật hoang vắng mà mênh mông như nuốt chửng hơi ấm con người.

Từ đây, khổ thơ thứ 4 đã gợi ra được cả một bầu tâm sự của tác giả:

Lớp lớp mây cao đùn núi bạc

Chim nghiêng cánh nhỏ, bóng chiều sa

Lòng quê dợn dợn vờn con nước

Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà

Hình ảnh mây cao, núi bạc kì vĩ to lớn. Nhà thơ đã lựa chọn sử dụng những hình ảnh lớn lao, kì vĩ. Từ đùn là từ độc đáo thể hiện được sự chuyển động từ bên trong đẩy ra bên ngoài: từng lớp mây trắng cứ bung nở, tỏa ra thành một núi bạc. Lớp lớp là nhiều, chồng lên nhau, không có điểm kết thúc. Hình ảnh mây trắng hết lớp này đến lớp khác như một cây bút bông nở lên trên trời cao. Mây trông như những ngọn núi bạc. Hình ảnh cánh chim là hình ảnh ước lệ trong thơ cổ, lấy cánh chim để diễn tả sự cô đơn nhỏ bé của vạn vật con người. Và cánh chim nhỏ lại nghiêng đi, không chịu được sức nặng của bóng chiều đang xa xuống. Sự đối lập giữa cảnh bầu trời cao rộng hùng vĩ ở câu trên và cánh chim nhỏ bé ở câu dưới. Câu thơ cuối cùng “Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà" chính là tâm sự nhớ quê hương mà tác giả gửi gắm. Nỗi nhớ dường như luôn thường trực ở trong tâm hồn thi sĩ. Hơn nữa, người đọc nhận ra được sự cô độc của tác giả, tâm trạng thầm kín, thể hiện tình yêu nước của nhà thơ.

“Tràng giang” là một bức tranh thiên nhiên đẹp nhưng buồn vì mang tâm sự con người, đặc biệt hai khổ thơ cuối thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của nhà thơ. Tình yêu ấy mang tâm sự thầm kín của tác giả.