CÁI NÀY CÔ MÌNH GỬI FILE ÔN TẬP VÀO 10!CHÚC BẠN THI TỐT MÀ MÌNH CŨNG CHƯA THI :( XIN BẠN CTLHN CHO NHÓM NHÉ!THANKSS NHIỀU)

1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi lúc hoàng hôn buông xuống. (Khúc hát ra khơi ):

- Mở đầu bài thơ là cảnh đoàn thuyền ra khơi lúc hoàng hôn:

                     “Mặt trời xuống biển như hòn lửa

                      Sóng đã cài then,đêm sập cửa

                      Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,

                      Câu hát căng buồm cùng gió khơi.”

        Bốn câu thơ có kết cấu gọn gàng, cân đối như một bài tứ tuyệt: hai câu đầu tả cảnh, hai câu sau nói về con người. Cảnh và người tưởng như đối lập song lại hòa hợp, cảnh làm nền để cho hình ảnh con người nổi bật lên như tâm điểm của một bức tranh – bức tranh lao động khỏe khoắn, vui tươi tràn ngập âm thanh và rực rỡ sắc màu.

+ Hai câu thơ đầu tả cảnh hoàng hôn trên biển, cũng là thời điểm đoàn thuyền đánh cá ra khơi:

“Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa”.

_Nếu chỉ căn cứ vào thực tế sẽ thấy câu thơ có vẻ vô lí, bởi trên vịnh Hạ Long- ở hướng Đông, không thể thấy cảnh mặt trời xuống biển như thế, mà chỉ có thấy mặt trời mọc được thôi. Vậy thì ở đây, khi viết “Mặt trời xuống biển” tức là nhà thơ đã lấy điểm nhìn từ trên con thuyền đang ra khơi,giữa biển khơi nhìn về hướng Tây nơi bờ bãi. Lúc đó, xung quanh con thuyền chỉ là mênh mông sóng nước, mặt trời chỉ còn cách lặn xuống biển. Mặt trời xuống biển nhưng dường như không tàn lụi, không tắt. Nó như hòn lửa – một quả cầu lửa– đỏ rực, khổng lồ chìm vào đáy nước đại dương. Biển cả bao la như nồng ấm hẳn lên. -> Phép tu từ so sánh: mặt trời được ví với hòn lửa đem đến cho bức bức tranh hoàng hôn một vẻ đẹp rực rỡ, tráng lệ, và ấm áp chứ không hiu hắt, ảm đạm như trong thơ cổ.

_ Phép nhân hóa, ẩn dụ “Sóng đã cài then đêm sập cửa” -> người đọc cảm nhận thiên nhiên, vũ trụ,biển cả như đi vào trạng thái tĩnh lặng, nghỉ ngơi, thư giãn. Vũ trụ giờ đây như một ngôi nhà khổng lồ. Những lượn sóng dài như chiếc then cài, còn màn đêm đang buông xuống là cánh cửa.-> Hình ảnh thơ cho thấy thiên nhiên vũ trụ bao la mà gần gũi với con người – biển cả hay đó cũng chính là ngôi nhà thân thuộc của mỗi ngư dân. Có thể nói, hai câu thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên và lòng yêu mến cuộc đời của nhà thơ Huy Cận.

+ Thiên nhiên vũ trụ là cái phông, cái nền cho con người xuất hiện:

“Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

_ Hình ảnh, nhạc điệu trong câu thơ diễn tả khí thế khỏe khoắn, phấn chấn của những người lao động: khẩn trương làm việc bất kể ngày đêm.

_ Đoàn thuyền lại ra khơi, tuần tự, nhịp nhàng như cái nhịp sống không bao giờ ngừng nghỉ. Chữ “lại” trong câu thơ đã diễn tả điều đó, cho ta hiểu đây là công việc, là hoạt động hàng ngày, thường xuyên, trở thành một nếp sống quen thuộc của những người ngư dân vùng biển.

_ “Câu hát căng buồm cùng gió khơi” là hình ảnh ẩn dụ mang tính chất khoa trương. Tiếng hát khỏe khoắn tiếp sức cho gió làm căng cánh buồm. Tiếng hát ấy, làm nổi bật khí thế hồ hởi của người lao động trong buổi xuất quân chinh phục biển cả…

- Tiếng hát ấy còn thể hiện niềm mong ước của người đánh cá: mong ước một chuyến ra khơi đánh bắt được thật nhiều hải sản, nhiều cá tôm giữa sự giàu đẹp của biển khơi:

“Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,

Cá thu biển Đông như đoàn thoi

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng,

Đến dệt lưới ta,đoàn cá ơi!”

2.Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển trong một đêm trăng rất đẹp:

- Cảm hứng lãng mạn giúp nhà thơ phát hiện vẻ đẹp của cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển trong đêm trăng với niềm vui phơi phới, khỏe khoắn khi con người làm chủ cuộc đời, làm chủ biển trời quê hương.

- Cảnh đoàn thuyền lướt sóng ra khơi, từng luồng cá bủa lưới vây giăng mang vẻ đẹp vừa hoành tráng, vừa thơ mộng:

                         “Thuyền ta lái gió với buồm trăng

                           Lướt giữa mây cao với biển bằng”

                            “Ra đậu dặm xa dò bụng biển

                          Dàn đan thế trận lưới vây giăng”.

+ Con thuyền vốn nhỏ bé trước biển trời bao la đã trở thành con thuyền kì vĩ mang tầm vóc vũ trụ. Thuyền có gió làm bánh lái, có trăng làm cánh buồm, lướt giữa mây cao với biển bằng, giữa mây trời và sóng nước.

+ Chủ nhân con thuyền – những người lao động cũng trở nên lồng lộng giữa biển trời trong tư thế làm chủ. Hình ảnh con người đã hòa nhập với kích thước rộng lớn của thiên nhiên vũ trụ. Không chỉ vậy, họ còn nổi bật ở vị trí trung tâm – ra tận khơi xa dò bụng biển, tìm luồng cá, dàn đan thế trận,bủa lưới vây giăng.

-> Đoàn thuyền đánh cá băng băng lướt sóng, bủa vây điệp trùng. Công việc lao động trên biển như là một cuộc chiến đấu chinh phục thiên nhiên. Người lao động làm việc với tất cả lòng dũng cảm, sự hăng say, trí tuệ nghề nghiệp, tâm hồn phơi phới.

- Bức tranh lao động được điểm tô bằng vẻ đẹp của thiên nhiên. Cái nhìn của nhà thơ đối với biển và cá cũng có những sáng tạo bất ngờ,độc đáo:

                                    Cá nhụ cá chim cùng cá đé

                                    Cá song lấp lánh đuốc đen hồng.

                                    Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe

Thủ pháp liệt kê kết hợp với sự phối sắc tài tình qua việc sử dụng các tính từ chỉ màu sắc “đen hồng”, “vàng chóe”… đã tạo nên một bức tranh sơn mài nhiều màu sắc, ánh sáng, lung linh huyền ảo như trong câu chuyện cổ tích nói về xứ sở thần tiên. Mỗi loài cá là một kiểu dáng, một màu sắc: “Cá nhụ cá chim cùng cá đé/Cá song lấp lánh đuốc đen hồng” làm nên sự giàu đẹp của biển cả quê hương. Như có một hội rước đuốc trong lòng biển đêm sâu thẳm. Mỗi khi: “Cái đuôi em quẫy”, trăng như vàng hơn, rực rỡ hơn, biển cả như sống động hẳn lên. Người xưa thường nói: “Thi trung hữu họa” – nghĩa là trong thơ có hình có ảnh. Quả đúng như thế, mỗi loài cá ở đây là bức kí họa thần tình. Chúng đâu chỉ là sản phẩm vô tri được đánh bắt bởi bàn tay con người. Với họ - những người ngư dân này – cá là bạn, là “em”, là niềm cảm hứng cho con người trong lao động, và cũng chính là đối tượng thẩm mĩ cho thi ca.

+ Cảnh đẹp không chỉ ở màu sắc, ánh sáng, mà còn ở âm thanh.Nhìn bầy cá bơi lội, nhà thơ lắng nghe tiếng sóng vỗ rì rầm:

                       "      Đêm thở: sao lùa nước Hạ long"

Bằng nghệ thuật ẩn dụ kết hợp nhân hóa, biển cả như một sinh thể sống động. Tiếng sóng vỗ dạt dào dâng cao hạ thấp là nhịp thở trong đêm của biển. Thế nhưng nhà thơ lại viết “Đêm thở:sao lùa nước Hạ Long”. Thật ra, là sóng biển đu đưa rì rào va đập vào mạn thuyền. Trăng, sao phản chiếu ánh sáng xuống nước biển, mỗi khi sóng vỗ nhịp tưởng như có bàn tay của sao trời đang “lùa nước Hạ Long”. Đó là sự độc đáo, mới lạ trong sáng tạo nghệ thuật. Có thể nói, bằng tâm hồn hết sức tinh tế, tác giả đã cảm nhận được hơi thở của thiên nhiên, vũ trụ. Chính không khí say sưa xây dựng đất nước của những năm đầu khôi phục và phát triển kinh tế là cơ sở hiện thực của những hình ảnh lãng mạn trên.

- Bút pháp lãng mạn, trí tưởng tượng phong phú của tác giả đã sáng tạo nên những hình ảnh đẹp khiến công việc lao động nặng nhọc của người đánh cá trở thành bài ca đầy niềm vui, nhịp nhàng cùng thiên nhiên:

                            Ta hát bài ca gọi cá vào

                            Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao

                           Biển cho ta cá như lòng mẹ

                           Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

+ “Gõ thuyền” là công việc thực của người đánh cá, nhưng cái độc đáo ở đây là vầng trăng được nhân hóa, tham gia lao động cùng con người.

+ Người dân chài hát bài ca gọi cá, bài ca về lòng biết ơn mẹ biển giàu có, nhân hậu.

- Sao mờ, đêm tàn cũng là lúc người dân chài kéo lưới kịp trời sáng. Cảnh kéo lưới, bắt cá được miêu tả vừa chân thực, vừa đầy chất thơ với không khí khẩn trương, gấp gáp:

                 Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng

                Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng

                Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông

                Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Có thể nói, cảnh lao động đánh cá trên biển như bức tranh sơn mài rực rỡ. Người kéo lưới là trung tâm của cảnh được khắc họa rất độc đáo với thân hình gân guốc, chắc khỏe cùng thành quả thu về “vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông”. Màu hồng của bình minh làm ấm sáng bức tranh lao động. Thiên nhiên và con người cùng nhịp nhàng trong sự vận hành của vũ trụ.

3.Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về khi bình minh đã rạng ngời trên biển. ( Khúc hát trở về).

- Đoàn thuyền đánh cá thắng lợi trở về trong bình minh rực rỡ, tráng lệ.

- Câu đầu của khổ thơ lặp lại gần như nguyên vẹn câu cuối của khổ thứ nhất, chỉ thay có một từ ( từ “với”) đem đến kết cấu đầu – cuối tương ứng, tạo sự hài hòa cân đối. Cấu trúc lặp lại ấy trở thành điệp khúc ngân nga, nhấn mạnh niềm vui lao động làm giàu đẹp quê hương và khắc họa đậm nét vẻ đẹp khỏe khoắn cùng niềm vui phấn khởi của người ngư dân.

- Phép tu từ nhân hóa: “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời”cho thấy tư thế chủ động chinh phục biển trời, vũ trụ của người ngư dân. Đúng như lời bình của chính tác giả: “Bài thơ là cuộc chạy đua giữa con người với thiên nhiên và con người đã chiến thắng”.

- Nếu khổ thơ đầu, mặt trời xuống biển báo hiệu hoàng hôn thì ở khổ cuối lại là mặt trời đội biển – là ngày mới bắt đầu – ngày mới với thành quả lao động bội thu và niềm tin yêu phấn chấn.

- Câu thơ kết bài vừa mang ý nghĩa tả thực, vừa khiến người đọc liên tưởng tới một tương lai tươi sáng, huy hoàng: “Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi”. Ngày mới bắt đầu – thành quả lao động trải dài muôn dặm phơi – một cuộc đời mới đang sinh sôi, phát triển…

    Nhắc tới phong trào Thơ mới thì không thể không nhắc tới nhà thơ Huy Cận. Từng bài thơ của ông mang những nét đặc sắc riêng biệt và đặc biệt ấm áp hương vị của cuộc sống. Bài thơ Đoàn Thuyền Đánh Cá chính là một trong những sáng tác tiêu biểu của ông.
Bài thơ Đoàn Thuyền Đánh Cá được sáng tác vào năm 1958 khi ông đang có một chuyến đi thực tế dài ngày tại Hòn Gai. Tại đây khi được chứng kiến cuộc sống nhộn nhịp của những người dân lao động trong thời kỳ mới đã khiến ông có nguồn cảm hứng để viết nên bài thơ này. Mở đầu bài thơ, với sự quan sát tinh tế của mình, nhà thơ đã vẽ lên trước mắt người đọc khung cảnh một buổi hồng hôn trên biển tuyệt đẹp:
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Cảnh hoàn hôn trên biển được tác giả ví von giống với hình ảnh hòn lửa đỏ rực đang lặn dần xuống mặt nước. Kết thúc một ngày, nhà thơ còn ví biển giống như một căn phòng rộng lớn và khi màn đêm buông xuống nghĩa là “Sóng đã cài then đêm sập cửa”. Thông thường đây là khoảng thời gian kết thúc mộc ngày làm việc và mọi người trở về sum họp với nha đình, cùng nhau quây quần bên mâm cơm tối. Nhưng trái lại, đối với người ngư dân thì đây mới là lúc họ bắt tay vào công việc quen thuộc của mình đó chính là ra khơi đánh cá. Những người ngư dân trong khi ra khơi thì cất cao tiếng hát, tiếng hò vang vọng cả vùng biển. Đó là tiếng hát thể hiện niềm vui mừng, hân hoan cho công việc, của người lao động khi được tự do làm công việc của mình. Tiếng hát hòa cùng với gió biển để người ngư dân căng buồm ra khơi:
“Hát rằng cá bạc biển đông lặng
Cá thu biển đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!”
Sự náo nức, say mê đã khiến những cực nhọc, vất vả trong công việc của họ được giảm bớt và đem lại niềm vui cho mọi người. Tiếng hát ngân vang về những loài cá của biển khơi đồng thời thể hiện khát vọng, ước nguyện cuộc đánh cá thu hoạch được nhiều. Huy Cận giống như hòa mình với những người ngư dân, nhập thân vào thiên nhiên để cảm nhận:
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng

Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng”
Con thuyền vốn nhỏ bé so với đại dương mênh mông. Nhưng trong con mắt của nhà thơ thì con thuyền chở những người ngư dân ấy trở nên kì vĩ, lớn lao. Nó sánh ngang với tầm của thiên nhiên, của vũ trụ. Chính vì thế nhà thơ mới sử dụng những hình ảnh “lái gió”, “buồm trăng”, “biển bằng” để miêu tả về con thuyền giống như đang bay trong không gian chứ không phải đang lướt trên mặt biển. Qua đó ta có thể tưởng tượng thấy cảnh đoàn thuyền đánh cá hào hùng, nhộn nhịp. Biết bao đời nay những người ngư dân đã rất quen thuộc với biển khơi, với cách thức giăng bẫy, đánh bắt cá cũng như những loài cá trên biển:
“Cá nhụ, cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé
Đêm thở sao lùa nước Hạ Long”
Hai câu thơ ngắn ngủi nhưng tác giả đã gợi mở và giới thiệu được bốn loài cá khác nhau. Giữa không gian rộng lớn của biển khơi và trong màn đêm đen thì những chiếc vảy của cá song lấp lánh, đuôi cá quẫy mặt biển khiến cho ánh trăng tương phản xuống mặt biển trở nên sinh động hơn. Trong khung cảnh ấy màn đêm, những ngôi sao giống như con người, giống như đang thở, những vì sao giống như đang lùa trên mặt biển chứ không phải đang nằm trên bầu trời. Khi sao dần mờ đi nghĩa là trời sắp sáng, bóng đêm cũng dần tàn và khi đó nhịp điệu công việc cũng trở nên khẩn trương hơn:
“Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng”
Khi trời gần sáng thì những người ngư dân bắt đầu khẩn trương thu lưới đã giăng. Quá trình lao động miệt mài, hăng say đã được đáp trả bằng thành quả đó chính là “chùm cá nặng”. Dáng vóc của những người ngư dân hiện lên khi kéo lưới thật khỏe khoắn. Một khung cảnh có sự hài hòa giữa con người, thiên nhiên cùng với vẩy cá bạc khiến cho cảnh rạng đông thêm lấp lánh, rực rỡ. Cho đến khổ thơ cuối, Huy Cận đã miêu tả cảnh trở về của đoàn thuyền đánh cá:
“Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm khơi”
Vẫn câu hát tươi vui, khỏe khoắn của những người ngư dân. Khi ra khơi họ cất tiếng hát, khi trở về tiếng ca cũng vang lên đầy hứng khởi vì thành quả lao động. Hình ảnh “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời”. Liên tiếp xuất hiện những hình ảnh mang màu sác tươi sáng, khỏe khoắn, sống động được tác giả nhắc tới đem lại một cảnh tượng huy hoàng, đầy màu sắc.
Bài thơ Đoàn Thuyền Đánh Cá chính là một bài ca về cuộc sống lao động trong thế kỉ mới đầy hào hùng, tươi vui. Qua đó ta như thấy được tâm trạng vui vẻ, hứng khởi của tác giả khi được chứng kiến quá trình lao động và cảnh tượng thiên nhiên tươi đẹp trên biển.