Khổ 1

a) Gia đình là cội nguồn sinh dưỡng

Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười

- Nghệ thuật : Cấu trúc đối và được lặp lại 

-> Không khí tươi vui, gắn kết gia đình

- Là hình ảnh em bé đang tập đi , tập nói

-> Con lớn lên trong sự yêu thương, che chở của gia đình, chiếc nôi đầu tiên dạy con nên người 

=> Con phải khắc ghi, biết ơn

b) Quê hương

Người đồng mình yêu lắm con ơi

- "Người đồng mình" cách gọi thân thương, ấm áp của những người cùng quê hương ,mảnh đất

- Yêu : Yêu quý, tình cảm trìu mến , gắn bó

Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát

- Động từ cùng phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác 

-> cuộc sốnglao động vất vả, cần cù, tươi vui của người đồng mình

-> Con lớn lên trong sự tươi vui, khéo léo và lạc quan, yêu đời, tràn ngập niềm vui, tiếng hát

Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng

- "Hoa" ẩn dụ cho tâm hồn, lối sống quê hương nuôi dưỡng con

- "Con đường" ẩn dụ cho đường đời 

-> Nhân hóa và ẩn dụ diễn tả quê hương vô cùng hào phóng, nghĩa tình

Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.

-> Mong con yêu và trân trọng gia đình, quê hương bởi cha mẹ cũng được nuôi dưỡng từ những cánh nôi đầu tiên , từ quê hương người đồng mình

Khổ2

a) 

- Người đồng mình được lặp lại và động từ "thương"-> mở ra ý mới

-> Thương cuộc sống người đồng mình gian khó , nhọc nhằn, tự hào về quê hương

b) Các phẩm chất cao đẹp

Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn

- Phép đối và tính từ "cao,xa" diễn tả khoảng cách không gian

-> Ý chí nghị lực phi thường 

Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn

- Mong ước con kế tục phát huy truyền thống

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói

- Điệp từ và hình ảnh cụ thể "thung, đá" 

-> Cuộc sống gian nan đầy tình nghĩa

-> Người đồng mình yêu quê hương, gắn bó nghĩa tình , thủy chung

Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc

- Diễn đạt của người người miền núi

- Thành ngữ và phép ẩn dụ , so sánh 

-> phóng khoáng, mạnh mẽ , mát lành như sống suối 

-> súc sống bền bỉ, mạnh mẽ , là niềm tin cha đặt nơi con 

-> Lời trao gửi thế hệ

Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con

-> Sự chất phác , giản dị, hồn nhiên , thật thà

-> Người đồng mình giàu lòng tự trọng, ý chí, niềm tin, khát vọng xây dựng quê hương -> không nhỏ bé về mặt tâm hồn

Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục

- Hình ảnh "tự đục đá kê cao" quê hương

-> Cuộc sống hằng ngày của người đồng mình, cũng là hình ảnh ẩn dụ

-> Lòng tự tôn dân tộc, xây dựng quê hương và đắp nên những phong tục tốt đẹp

=> Con xứng đáng với truyền thống đó, dù cuộc sông khó khăn cũng không được nhỏ bé, tầm thường