Dạng phổ biến:

Hiểu đơn giản thì công thức

$Δm=m_{\text{ các chất thêm vào}}-m↓-m↑$

Ở đây các chất thêm vào  phải tan trong dung dịch . Và phải trừ đi $m↓,m↑$ vì kết tủa và khí không nằm trong dung dịch.

+Kết tủa thì đọng lại như là cặn dễ hiểu $mdd$ là chỉ tính phần nước tan

+Khí thì đã bay ra ngoài không khí nên phải trừ đi

 Ví dụ 1 cho $0,1molHCl$ vào dung dịch $Na_2CO_3 dư$. Tính tăng giảm khối lượng sau

$Na_2CO_3+2HCl \to 2NaCl+CO_2+H_2O$

$nCO_2=\frac{nHCl}{2}=\frac{0,1}{2}=0,05$

$Δm=mHCl -mCO_2=0,1.36,5-0,05.44=1,45g$

$⇒mddNa_2CO_3 \text{ tăng}= 1,45g$

Ví dụ 2 Cho $0,1molBa(HSO_4)_2$ vào dd $Na_2CO_3$. Tính tăng giảm khối lượng sau

$Ba(HSO_4)_2+Na_2CO_3 \to BaSO_4↓+Na_2SO_4+CO_2↑+H_2O$

$Δm=mBa(HSO_4)_2-mBaSO_4-mCO_2$

$⇔Δm=0,1.331-0,1.233-0,1.44=5,4g$

$⇒mddNa_2CO_3 \text{ tăng}= 5,4g$

_________________________________________

Dạng kim loại vào muối:

Trường hợp 1:$Δmdd_{sau}=mKL_{\text{thêm vào}}-mKL_{\text{bị đẩy ra}}$

Ví dụ 1: Cho $0,1molFe$ vào $Cu(NO_3)_2$ dư . Tính tăng giảm khối lượng

$Fe+Cu(NO_3)_2 \to Fe(NO_3)_2+Cu$

$nFe=nCu=0,1$

$Δm=mFe-mCu=0,1.56-0,1.64=-0,8g$

⇒Vậy dung dịch $Cu(NO_3)_2$ bị giảm $0,8g$ do là $Cu(64)$ bị thay thế 1 phần $Fe(56)$. 

Ví dụ 2: Cho $0,1molCu$ vào $Fe(NO_3)_3 $ dư. Tính tăng giảm khối lượng

$Cu+2Fe(NO_3)_3 \to Cu(NO_3)_2-2Fe(NO_3)_2$

Do là vì $Cu$ không đẩy $Fe^{3+}$ thành kim loại được nên 

$⇒Δm=mCu=0,1.64=6,4g$

Vậy dung dịch $Fe(NO_3)_3 tăng=6,4g$ do là $Cu$ bị hòa tan trong $Fe(NO_3)_3$ luôn mà không tạo đẩy kim loại ra.

Trường hợp 2: $Δm_{\text{thanh kim loại}}=mKL_{\text{bị đẩy ra}}-mKL_{\text{thêm vào}}$

Trường hợp này thì ngược với trường hợp trên

Ví dụ 1: Cho $5,6gFe$ ở dạng thanh sắt vào dung dịch $Cu(NO_3)_2 dư$ . Tăng giảm khối lượng của thanh sắt

$nFe=\frac{5,6}{56}=0,1=nCu$

$Fe+Cu(NO_3)_2 \to Fe(NO_3)_2+Cu$

Lúc này $Cu$ sinh ra sẽ bám vào thanh sắt

nên $Δm_{\text{thanh sắt}}=mCu-mFe=0,1.64-0,1.56=0,8g$

Vậy $m_{\text{thanh sắt}} tăng=0,8g$ do $Fe(56) $ bị đẩy sang dung dịch còn $Cu(64)$ bám vào thanh sắt.

Ví dụ 2: Cho $6,5gZn$ ở dạng cọng kẽm vào dung dịch $Cu(NO_3)_2 dư$. Tăng giảm khối lượng cọng kẽm

$nZn=\frac{6,5}{65}=0,1=nCu$

$Zn+Cu(NO_3)_2 \to Zn(NO_3)_2+Cu$

Lúc này $Cu$ sinh ra bám vào cọng kẽm

nên $Δm_{\text{cọng kẽm}}=mCu-mZn=0,1.64-0,1.65=-0,1$

Vậy $m_{\text{cọng kẽm}} giảm=0,1g$ do là $Zn(65) $ đi vào dung dịch còn $Cu(64) $ bám vào kẽm.

dạng toán tăng giảm khối lượng sẽ có 2 trường hợp.

TH1: tăng:

Fe + CuCl2 -> FeCl2 + Cu

56.                                 64

từ M = 56 tạo ra M = 64

-> sau p.ư khối lượng chất rắn tăng.

gọi nFe p.ư = a mol = nCu

khối lượng tăng = 64a - 56a = 8a g

TH2: giảm: 

Zn + FeCl2 -> ZnCl2 + Fe

từ M = 65 tạo ra M = 56

-> sau p.ư khối lượng chất rắn giảm

gọi nZn p.ư = a = nFe

khối lượng giảm = 65a - 56a = 9a g

mặc định khối lượng kim loại tạo ra sau phản ứng sẽ bám hết vào thanh kim loại.