Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Thật vậy, chùm bài thơ về thu của nhà thơ Nguyễn Khuyến là chùm thơ xuất sắc nhất của nhà thơ, được sáng tác trong thời gian nhà thơ cáo quan về ở ẩn. Trong bài Thu điếu, nhà thơ đã thể hiện được nỗi niềm buồn man mác qua những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng, trữ tình, ẩn chứa nỗi buồn man mác: nhà cỏ thấp le te, ngõ tối có những con đom đóm lập loè, khói nhạt, bóng trăng loe trên mặt hồ lóng lánh, màu trời xanh ngắt,... Thế nhưng đằng sau những cảnh thiên nhiên ấy là hình ảnh mắt đỏ hoe và uống rượu say nhè. Người đọc có thể cảm nhận được đó là nỗi buồn của thời cuộc, của lực bất tòng tâm khi không thể phụng sự tổ quốc vì đã về quê ở ẩn. Tinh thần ấy cũng xuất hiện tương tự trong Thu điếu. Dù đang ngồi cần câu nhưng khung cảnh thiên nhiên vô cùng tĩnh mịch đến cô đơn, hiu quạnh. Và trên nền cảnh ấy, người ngồi câu cá chỉ ngồi bất động ôm cần mà thôi, chỉ có sự chuyển động duy nhất là cá đớp động dưới chân bèo. Tóm lại, mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. 

** câu văn:

Trong bài Thu điếu, nhà thơ đã thể hiện được nỗi niềm buồn man mác qua những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng, trữ tình, ẩn chứa nỗi buồn man mác: nhà cỏ thấp le te, ngõ tối có những con đom đóm lập loè, khói nhạt, bóng trăng loe trên mặt hồ lóng lánh, màu trời xanh ngắt,...

Trạng ngữ: Trong bài Thu điếu

Chủ ngữ: nhà thơ

Vị ngữ: đã thể hiện được nỗi niềm buồn man mác qua những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng, trữ tình, ẩn chứa nỗi buồn man mác: nhà cỏ thấp le te, ngõ tối có những con đom đóm lập loè, khói nhạt, bóng trăng loe trên mặt hồ lóng lánh, màu trời xanh ngắt,...

Trật tự từ: Trạng ngữ --> Chủ ngữ --> Vị ngữ