1.Thơ 4 chữ

    Hạt gạo làng ta

                              - Trần Đăng Khoa

Có vị phù sa
Của sông Kinh Thầy
Có hương sen thơm
Trong hồ nước đầy
Có lời mẹ hát
Ngọt bùi đắng cay…

Hạt gạo làng ta
Có bão tháng bảy
Có mưa tháng ba
Giọt mồ hôi sa
Những trưa tháng sáu
Nước như ai nấu
Chết cả cá cờ
Cua ngoi lên bờ
Mẹ em xuống cấy…

Hạt gạo làng ta
Những năm bom Mỹ
Trút trên mái nhà
Những năm cây súng
Theo người đi xa
Những năm băng đạn
Vàng như lúa đồng
Bát cơm mùa gặt
Thơm hào giao thông…

Hạt gạo làng ta
Có công các bạn
Sớm nào chống hạn
Vục mẻ miệng gàu
Trưa nào bắt sâu
Lúa cao rát mặt
Chiều nào gánh phân
Quang trành quết đất

Hạt gạo làng ta
Gửi ra tiền tuyến
Gửi về phương xa
Em vui em hát
Hạt vàng làng ta..

- Xác định cách đọc  bài thơ

+ Đọc bài thơ với giọng điệu nhẹ nhàng, truyền cảm

    +Nhịp điệu :2/2

- Biện pháp tu từ:

+ Điệp ngữ: “Hạt gạo làng ta”, “có”,…

+So sánh: “Nước như ai nấu”, “Vàng như lúa đồng”.

+ Hình ảnh đối lập ”Cua ngoi lên bờ” nhưng ”Mẹ em xuống cấy”

-Cảm xúc :Hạt gạo chất chứa lời ru của mẹ, vị phù sa của đất đồng màu mỡ. Và hơn thế nữa, nó còn được làm ra từ khó khăn, từ chiến tranh bom đạn. Hạt gạo ấy được quý như hạt vàng và bài thơ là sự trân quý của tác giả đối với ngọc trời.

2. Thơ 5 chữ

               Sang thu

                    -Hữu Thỉnh-

Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se

Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã

Có đám  mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng 

Đã vơi dần cơn mưa

Sấm cũng bớt bất ngờ

Trên hàng cây đứn tuổi.

-Xác định cách đọc bài thơ:

+Nhịp:3/2

   +Đọc giọng, nhịp chậm. khoan thai, trầm lắng thoáng suy tư

-BPTT:

- Biện pháp đảo ngữ:

+ Sử dụng động từ “Bỗng” diễn tả sự bất ngờ, như một từ để thu hút tất cả các giác quan phải chú ý tới những dấu hiệu thu sang.

- Thủ pháp nhân hóa: 

+ “Sương chùng chình qua ngõ” khiến cho hình ảnh những màn sương giống như cô gái mong manh, tinh khôi vẫn còn ngập ngừng trong từng bước đi của mình → Hình ảnh đẹp về nàng thu mơ mộng, thanh tao.

+ Chim vội vã – nghệ thuật nhân hóa gợi lên hình ảnh những đàn chim dường như cũng vội vã hơn bởi chúng cũng đã cảm nhận được hơi se lạnh của mùa thu.

+ “Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu”: nghệ thuật nhân hóa độc đáo và thi vị nhất trong bài sang thu, đám mây như dải lụa mềm mại, uyển chuyển trên bầu trời, chiếc cầu nối mỏng manh giữa hai mùa.

+ "hàng cây đứng tuổi": hàng cây đã ở đó bao mùa, trải qua bao mưa nắng giống như những con người có tuổi đã trải qua bao khó khăn, gian nan trong cuộc đời. 

- Nghệ thuật đối: 

+ Sương chùng chình >< Vận động tương phản, tự nhiên muôn hình vạn trạng.

+ Sấm bất ngờ (thể hiện sự nhanh, lẹ) >< hàng cây đứng tuổi (thể hiện sự chậm chạp, tĩnh lặng) => càng làm nổi bật đặc điểm đến bất ngờ của sấm trong cơn giông mùa thu.

→ Nghệ thuật nhân hóa, đối khiến cho hình ảnh tự nhiên trở nên gần gũi, thân thuộc với con người, có sức truyền cảm tới người đọc cũng như gợi lên những liên tưởng thú vị.

 -Cảm xúc:  Bài thơ là những cảm nhận thực sự tinh tế cùng sự quan sát vô cùng tỉ mỉ của tác giả về sự biến chuyển của đất trời từ cuối mùa hạ sang thu. Từ đó bộc lộ tình yêu thiết tha với thiên nhiên của một tâm hồn nhạy cảm và sâu sắc